معمولا به صورت مناسبتی مطلبی منتشر نمی‌کنم و تقویم کاری من، کاملا مستقل از مناسبت های تقویمی است. اما امروز به صورت استثنا، علاقه دارم راجع به فیزیکدان معاصر، استیون هاوکینگ بنویسم. چرا که امروز یعنی ۱۴ ماه مارس، روز درگذشت اوست. علاقه‌ی من به فیزیک نیز با خواندن یکی از کارهای استیون هاوکینگ، آغاز شد.
استیون هاوکینگ یکی از موفق‌ترین و تاثیرگذارترین افراد در عرصه‌ی عامه فهم سازی علم (science communication) است. کتاب مشهور او تحت عنوان تاریخچه‌ی مختصر زمان (a brief history of time) که اولین بار در سال ۱۹۸۸ به چاپ رسید، آنقدر پرطرفدار بوده که تاکنون بیش از ۲۵ میلیون نسخه از آن به فروش رسیده است و به ۴۰ زبان دنیا از جمله فارسی ترجمه شده است. او در این کتاب، به خوبی مفاهیم روز اخترفیزیک را برای خواننده‌های بدون دانش قبلی در فیزیک، بیان می‌کند.
در سال ۱۹۶۳، در حالیکه فقط بیست و یک سال سن داشت و دکترای خودش در دانشگاه کمبریج را آغاز کرده بود، پزشکان وجود بیماری ALS که مربوط به از بین رفتن نورون‌های حرکتی در فرد می‌شود را در او تشخیص دادند. این بیماری موجب یک تخریب پیش‌رونده و غیرقابل ترمیم در دستگاه عصبی مرکزی و در دستگاه عصبی محیطی می‌شود. پزشکان پیش‌بینی کردند که هاوکینگ جوان تنها دو سال زنده خواهد ماند. اما خوشبختانه این پیش‌بینی‌ها راجع به هاوکینگ، صدق نکرد و او به جای دو سال، ۵۰ سال دیگر زنده ماند و جهان را با تاثیر خود روشن کرد و شجاعت و روحیه‌ی بالای استیون هاوکینگ در مواجهه با معلولیتش، برای میلیون‌ها نفر در جهان الهام بخش شد.
هاوکینگ بین سال های ۱۹۷۹ تا ۲۰۰۹،کرسی ریاضیات لوکاسی در دانشگاه کمبریج را دریافت کرد و پا جای پای دانشمندان بزرگی مانند ایزاک نیوتن و پاول دیراک گذاشت. اما فعالیت‌های علمی هاوکینگ محدود به حوزه‌ی عامه فهم سازی علم نبود. عمده‌ی تحقیقات هاوکینگ، بر روی نسبیت عام و فیزیک سیاهچاله‌ها متمرکز بود. در سال ۱۹۷۱، هاوکینگ تشکیل سیاه چاله های تحت عنوان mini black holes، بلافاصله بعد از بیگ بنگ را پیشنهاد کرد.
سیاهچاله‌های عجیبی با جرم حدود یک میلیارد تن و ابعادی در حد یک پروتون. این نوع سیاهچاله ها از بابت جرم زیادشان از قوانین نسبیت و از بابت ابعاد بسیار کوچکشان، از قوانین کوانتوم تبعیت می‌کنند. همچنین هاوکینگ در سال ۱۹۷۴، وجود تابش هاوکینگ را پیش‌بینی کرد که حاصل استفاده از قوانین فیزیک کوانتوم در مورد سیاهچاله‌هاست. کارهای هاوکینگ بر روی سیاهچاله ها، موضوعات تحقیقاتی بسیار جذابی در اخترفیزیک ایجاد کرد. موضوعاتی که سه حوزه‌ی مهم فیزیک یعنی نسبیت، کوانتوم و ترمودینامیک را به یکدیگر مرتبط می‌سازد.
– اَبا اِباد
تصویر بالا: در سال ۲۰۰۷، هاوکینگ به لبه‌ی فضا برده شد تا جاذبه‌ی صفر را تجربه کند.