امان از بچه‌ی ناخلف. این موضوع برای دنیای علم هم صدق می‌کند. مثالش همین ایرج حسابی فرزند محمود حسابی که چند سالی‌ست حسابی آبروی پدرش را با مهمل بافی برده است که او شاگرد اینشتین بوده و نظریه‌ی بینهایت بودن ذراتش دنیای فیزیک را تکان داده است و از این جور مزخرفات. محمود حسابی را هیچ فیزیکدانی خارج از ایران نمی‌شناسد و مقاله‌ای هم که این نظریه‌ی بینهایت بودن ذراتش را در آن معرفی کرده، حتی در هیچ ژورنالی چاپ نشده است و در پایگاه arxiv که مقالات داوری نشده و چاپ نشده را در آن منتشر می‌کنند نیز ذیل مقاله‌اش نوشته‌اند که مشخص نیست چرا در هیچ ژورنالی چاپ نشده است (شاید چون خودش می‌دانسته درجا ریجک می‌شود؟).
حالا پسرش همه جا را پر کرده که این نظریه‌ی پدرم خیلی مهم بوده و من آنم که رستم بود پهلوان و این صحبت‌ها. حالا هم شایسته نیست که دیگر وقتمان را صرف مهملات پسر محمود حسابی کنیم، چه اینکه هم در آن زمان و هم در حال حاضر، ما فیزیکدانان خیلی بزرگتری (البته نه در سطح اول جهانی) از محمود حسابی داشته و داریم. حالا بهتر است برویم سر وقت کار علمی روزانه‌ی خودمان.
غرض از نقل قضیه‌ی پسر محمود حسابی اینکه در دنیای ریاضیات هم یک وقتی فرزند پیر دو فرما (Pierre de Fermat) ریاضیدان تاثیرگذار، مهم و بزرگ فرانسوی، بعد از مرگ پدرش، یادداشت‌های او را چاپ کرد و در این یادداشت‌های شخصی فرما، در یک گوشه‌ای، پیر دو فرما در کنار یک قضیه برای خودش نوشته بوده که من یک اثبات عالی برای این قضیه پیدا کرده ام.
از آنجایی که فرما ریاضیدان بزرگی بوده و کلی قضیه‌ی دیگر را قبلا اثبات کرده بوده، همه تا مدت‌ها به دنبال این بوده اند که ببینند، فرما اثبات این قضیه را کجا گذاشته است. وقتی نمی‌توانند اثبات این قضیه را در یادداشت‌های فرما پیدا کنند، اسم این قضیه را می‌گذارند، قضیه‌ی آخر فرما (Fermat Last Theorem).
قضیه نیز از این قرار است که مثلا شما در قضیه‌ی فیثاغورس می‌بینید که ۵ به توان دو برابر است با ۳ به توان دو بعلاوه‌ی ۴ به توان دو. فرما ادعا می‌کند که فقط توان دو چنین خاصیتی دارد و مثلا برای عدد ۱۰۰، نمی‌توان دو عدد پیدا کرد که مثلا اگر به توان چهار برسند، با ۱۰۰ به توان ۴ برابر شوند. فرما این قضیه را در سال ۱۶۳۷ برای توان ۴ اثبات می‌کند. اما برای توان‌های دیگر اثباتی ارائه نمی‌دهد و در سال ۱۶۶۵ نیز از دنیا می‌رود.
ریاضیدانان اما همه بر این نظرند که فرما هیچگاه نتوانسته آخرین قضیه‌ی خودش را اثبات کند که اگر می‌کرد، دلیلی نداشت که تا پایان عمرش، آن را با ریاضیدانان دیگر به اشتراک نگذارد. البته فرما خودش هیچوقت به صورت عمومی چنین ادعایی نکرده که اثبات را پیدا کرده و تنها جایی گوشه‌ی دفترش این را نوشته است. اما وقتی پسرش یادداشت‌های شخصی پدر را منتشر می‌کند، این ادعا شایع می‌شود. حدود ۳۵۰ سال بعد، در سال ۱۹۹۳ و یک سال بعد از تولد من، قضیه‌ی آخر فرما اثبات می‌شود. با تاکید زیاد: کارهای مهم فرما با حسابی اصلا قابل مقایسه نیست.
تصویر بالا: در ۲۳ ژوئن ۱۹۹۳، در پایان یک سخنرانی (دقیقا همین تصویر)، اندرو وایلز اثبات خود بر آخرین قضیه‌ی فرما را اعلام کرد. جامعه‌ی جهانی ریاضیات با شنیدن این خبر، بسیار هیجان زده می‌شود. با ارائه‌ی این اثبات، پرونده‌ی آخرین قضیه‌ی فرما بعد از حدود ۳۵۰ سال، بسته شد. اندرو وایلز در سال ۲۰۰۰، لقب سِر را دریافت کرد و از آن پس، به عنوان سر اندرو وایلز شناخته می‌شود.
– اَبا اِباد