فرض کنید دو نفر را می‌شناسید که سایه‌ی یکدیگر را با تیر می‌زنند. این دو نفر با هم مثل کارد و پنیر، مثل آب و آتش و هرچیز متضاد (ادبی نه فلسفی) دیگری که می‌شناسید، هستند. آن‌ها هیچوقت به هم نزدیک نمی‌شوند. هرجا که یکی وارد می‌شود، دیگری خارج می‌شود و این دو نفر همواره از یکدیگر دور هستند. اما شما یک چیزی در مورد این دو نفر می‌دانید. اینکه اگر به زور بتوان آن‌ها را به یکدیگر نزدیک کرد، مثلا افرادی دیگر، این دو نفر را طبق برنامه و با صرف انرژی به یکدیگر نزدیک کنند، ناگهان یک پیوند عمیق بین این دو نفر ایجاد می‌شود. به طوری که بعد از ایجاد این پیوند عمیق، این دو نفر دیگر نخواهند توانست از همدیگر دور شوند و از آن به بعد، این دو نفر، همدیگر را ول نمی‌کنند و فقط با هم دیده می‌شوند.
اما برای برقراری این پیوند و این نیروی جاذبه‌ی قوی، شما باید بر آن نیروی دافعه بین این دو نفر غلبه کنید و هر طور شده این دو نفر را کنار یکدیگر قرار دهید تا به سطح آن جاذبه برسید. آن‌ها از دور برای هم نیروی دافعه‌ی خیلی قوی دارند. ولی از فاصله‌ی خیلی نزدیک، برای هم نیروی جاذبه‌ی خیلی خیلی قوی‌تری دارند. همین مثال را می‌توان برای پروتون‌های سازنده‌ی هسته‌ی اتم‌ها زد.
از آنجایی که پروتون‌ها دارای بار مثبت هستند و از آنجایی که بارهای هم‌نام یکدیگر را دفع می‌کنند، این پروتون‌ها از فاصله‌ی دور یکدیگر را دفع می‌کنند. پروتون‌ها بر هم نیروی دافعه‌ی کولومبی (از نوع نیروهای الکترومغناطیس) وارد می‌کنند که بسیار قوی‌ست. اما اگر کسی قدرت این را داشته باشد که بر این نیروی دافعه‌ی قوی غلبه کرده و آن‌ها را به یکدیگر نزدیک کند، در فاصله‌ی خیلی نزدیک، نیروی قوی هسته‌ای بین دو پروتون، آن‌ها را کنار یکدیگر نگه می‌دارد.
فقط مساله این است که آن نیروی دافعه در فاصله‌ی دور عمل می‌کند و این نیروی جاذبه در فاصله‌ی خیلی خیلی نزدیک.
اگر بتوانیم دو پروتون را تا این فاصله به هم نزدیک کنیم، دیگر این دو پروتون کنار یکدیگر قرار می‌گیرند و از آن به بعد مثل آن دو دوست، همواره با هم هستند. اینجا هر پروتون نشان‌دهنده‌ی یک اتم هیدروژن است. اگر شما بتوانید با صرف انرژی، دو پروتون را به هم خیلی نزدیک کنید، یک اتم جدید با دو پروتون می‌سازید که حالا اتم هلیوم است. اما اگر بخواهید پروتون‌های دیگری به این مجموعه اضافه کنید، با دشواری بیشتری مواجه هستید. چرا که حالا تعداد پروتون‌ها بیشتر شده و آن نیروی دافعه قوی‌تر است.
در مثال آن دو دوست، اگر بخواهید فردی را اضافه کنید که او نیز با آن دو نفر در تضاد است، با دشواری مواجه خواهید بود. به همین شکل، ساختن اتم‌های با پروتون‌های بیشتر به انرژی خیلی بیشتری نیاز دارد. از طرف دیگر، ما می‌دانیم که در جهان ابتدایی، تنها هیدروژن وجود داشته است. پس اگر برای ساختن اتم‌های سنگین‌تر، به انرژی زیادی نیاز است، اینهمه عناصر مختلف و سنگین در جهان کنونی، از کجا آمده است؟
باید جایی باشد که بتواند هیدروژن‌ها را به زور به هم بچسباند و اتم‌های سنگین‌تر بسازد. جایی که چنین انرژی زیادی وجود دارد، ستارگان هستند. تمام عناصر سنگین‌تر از هیدروژن و هلیوم که می‌بینید، در ستارگان به وجود آمده اند.
تصویر فوق: بیشتر از نود درصد عناصر سازنده‌ی بدن ما در ستاره ها ایجاد شده اند. مابقی آن که هیدروژن و هلیوم است نیز طی بیگ بنگ ایجاد شده اند.
– اَبا اِباد