شاید اگر در جهان یک صلح پایدار برقرار بود و کسی به فکر ساخت و استفاده از جنگ افزارهای هستهای نبود، ما انسانها تاکنون به کاربردهای بسیار جذابی از این منبع بزرگ انرژی دست مییافتیم. بسیاری از دانشمندان بر این باورند که استفاده از انرژی هستهای یکی از سریعترین راههای برون رفت از بحران تغییرات اقلیمی و گرمایش جهانی است. چرا که این نوع انرژی به لحاظ تولید کربن دی اکسید و سایر گازهای گلخانهای، یکی از بهینهترین اشکال تولید انرژیست.
مهمترین مشکلات این انرژی مربوط به بحث نشت مواد رادیواکتیو در اثر حوادثی مانند چرنوبیل و فوکوشیمای ژاپن و همچنین بحث دفع زبالههای هستهایست که راه حل پایداری برای دفع از زبالههای هستهای وجود ندارد. اما انرژی هستهای با ردپای کربن نزدیک به صفر، مقادیر بسیار زیاد انرژی را در اختیار ما قرار میدهد. اگر کسی در دنیا به سراغ سلاحهای هستهای نمیرفت، این انرژی، پتانسیل بسیار بالایی برای رفع بسیاری از مشکلات بشر داشت. شاید آیندگان بتوانند به یک صلح پایدار و دائمی برسند و آنوقت کاربردهای گستردهتری برای آن یافت شود.
یکی از کاربردهای احتمالی انرژی هستهای در آینده، استفاده از آن در مقیاس کوچک است. احتمالا شما تا بحال در این باره شنیدهاید که ناوهای هواپیمابر غول پیکر که صدها خدمه دارند و چندین ماه بدون پهلوگیری در اقیانوسها سیر میکنند، در دل خود یک راکتور کوچک هستهای دارند و نیرو محرکهی آنها انرژی هستهایست. اگر قرار بود این ناو به این عظمت به جای انرژی هستهای مانند سایر کشتیها از سوخت دیزلی استفاده میکرد، میبایست هر یکی دو ماه جایی پهلو گیرد و سوختگیری کند.
یا مثلا زیردریاییهای اتمی. زیردریاییهای اتمی چندین ماه به زیر آب میروند و بالا نمیآیند. اگر قرار بود زیردریایی به جای واکنش هستهای از واکنش سوختن معمولی استفاده کند، مدام نفس کم میآورد و برای تامین اکسیژن، میبایست که در فواصل کوتاه به سطح آب میآمد. حال اینکه زیردریایی اتمی حتی برای تامین اکسیژن پرسنل هم به سطح آب نمیآید. این زیردریایی از برق اتمی که راکتورش تولید میکند، برای هیدرولیز آب و تامین اکسیژن استفاده مینماید. به همین خاطر این زیردریاییها میتوانند چند ماه زیر آب بمانند.
چقدر خوب. ما که میتوانیم این انرژی زیاد و پاک و ارزان را برای ناوهای جنگی و زیردیاییهای جنگی اتمی استفاده کنیم، چرا از آن برای تامین انرژی کشتیهای تجاری استفاده نکنیم؟ همین کشتیهای تجاری نقش بسیار بزرگی در تولید گازهای گلخانهای و گرمایش جهانی دارند. یا اگر راکتورهای هستهای کوچک سیار داشتیم، میتوانستیم از آنها برای تامین انرژی کارخانجات استفاده کنیم. اتفاقا کمپانی بزرگ رولز رویز که ید طولایی در توسعهی تکنولوژیهای جدید دارد، چند سالیست که روی توسعهی راکتورهای هستهای ماژولار تمرکز کرده که به درد کارخانجات میخورد تا انرژی خودشان را تامین کنند.
یا حتی چرا نباید راجع به استفاده از انرژی هستهای در خودروها فکر کنیم؟
اگر میتوانستیم یک راکتور کوچک هستهای در صندوق عقب خودرو داشته باشیم، سال به سال لازم نبود به پمپ بنزین برویم یا ساعتها منتظر شارژ خودروی برقیمان باشیم. نمیشود؟ ما پنجاه سال قبل از این، از راکتورهای هستهای کوچک (البته فرآیندی متفاوت) برای تامین انرژی فضاپیماهای وویگر استفاده کردهایم.
تصویر فوق: در سال ۱۹۵۷ کمپانی فورد طرحی مفهومی از یک خودرو با پیشران هستهای ارائه داد که نام آن “فورد نوکلئون” بود.
– ابا اباد