آنموقع که موبایل و اینستاگرام و یوتیوب و اینجور چیزها نبود، تلویزیون که بود. مینشستیم جلوی تلویزیون و اینقدر از این کانال به آن کانال میپریدیم تا بالاخره یک برنامهای مطابق میل و ذائقهی آن لحظهمان پیدا شود و بعد چند ساعتی را پای آن برنامه مینشستیم. من در نوجوانی از این طریق برنامههایی را میدیدم که الان اصلا به مخلیهام هم نمیگنجد که آنها را مثلا در یوتیوب سرچ کنم و برای دیدنشان وقت بگذارم. مثلا من الان در خودم نمیبینم که بروم در اینترنت بگردم و مسابقات تیراندازی رشتهی تراپ (تصویر زیر) را تماشا کنم. یا حتی وقتی آن را پیدا کردم، دو ساعت بنشینم و این مسابقات را تماشا کنم.
در رشته تیراندازی تراپ که به تیراندازی به اهداف پروازی نیز مشهور است و در فضای باز انجام میگیرد، دیسکتها توسط دستگاه پرتاب شده و تیرانداز با اسلحه ساچمهای یا شات گان خود به آنان تیراندازی میکنند. اما من اصلا به تیراندازی علاقهای ندارم و آنموقع هم وقتی هیچ برنامهی جالبی پیدا نمیشد، این مسابقات را تماشا میکردم. حتما این ورزش طرفدارانی دارد، اما من یکی طرفدار این ورزش نیستم. الان هم اگر اسمی از این رشته آوردم، صرفا به این خاطر بود که داشتم به یک موضوع جالب فکر میکردم و ذهنم ناگهان پرتاب شد به آن زمان و ناچار شدم دربارهاش بنویسم.
آن موضوع جالب اما این بود که آیا کسی میتواند با امواج الکترومغناطیس نیز همچین کاری بکند؟
مثلا دوست شما، یک چراغ قوه دستش گرفته و نور که نوعی موج الکترومغناطیس است را در یک جهت خاص پرتاب میکند. حالا آیا شما میتوانید با یک فاصله از دوستتان بایستید و نور را به صورت عمود بر نور چراغ قوهی دوستتان بفرستید و جهت نور او را منحرف کنید؟ خیر قطعا نمیتوانید. یعنی شما با یک چراغ قوه نمیتوانید نور یک چراغ قوهی دیگر را منحرف کنید. اصلا نمیتوانید روی جهت آن نور تاثیر بگذارید. بله میتوانید دستتان را ببرید جلوی آن چراغ قوه یا آینهای سر راهش قرار دهید و جهت آن نور را منحرف کنید، اما با خود نور نمیتوانید چنین کاری کنید.
اما علت این موضوع چیست؟
چرا شما در رشتهی تراپ میتوانستید با یک گلوله جهت دیسکتهای پرتاب شده را منحرف کنید، ولی اینجا نمیتوانید؟ این سوال بسیار جالب است. به خصوص اینکه نور یک موج الکترومغناطیس است و مثلا موبایل شما هم با امواج الکترومغناطیس کار میکند.
چرا اگر هزار نفر هم در یک اتاق با موبایل صحبت کنند، امواج هیچ دو موبایلی با هم قاطی نمیشود؟
چرا اینهمه موج الکترومغناطیس در اطراف ما وجود دارد، اما این امواج هیچوقت با هم قاطی نمیشوند؟
پاسخ این سوال خیلی جذاب است. از نظر ریاضیاتی پاسخ این است که در انرژیهای نه بسیار بالا یا در محیطهای عادی (غیر از کریستالهایی خاص مانند باریم بورات)، معادلات حاکم بر امواج الکترومغناطیس، معادلات خطی هستند و به همین علت جواب ترکیب دو معادلهی موج برابر با ترکیب جواب دو معادلهی موج است (این جمله را دوباره بخوانید). به عبارت واضحتر و از نظر فیزیکی، دو موج الکترومغناطیس با فرکانس و انرژی متفاوت وقتی به یکدیگر میرسند، با هم ترکیب میشوند و در ادامه از هم جدا میشوند و هرکدام به مسیر حرکت خودش (بردار حرکت خودش) ادامه میدهد. موبایل شما فیلتری دارد که تنها همان موجی که برای موبایل شما آمده را دریافت کند و هر موج دیگری را نادیده بگیرد.
– ابا اباد