من بعد از اینهمه سال مطالعه و تحقیق و شرکت در انواع و اقسام دوره ها و کلاس‌‌های داخل و خارج دانشگاه، هنوز هم قبل از انتشار هر نوشتارم، چندین و چند بار مطالبم را با رفرنس‌های مختلف چک می‌کنم که یک وقت حرف اشتباهی نزنم. آنوقت می‌بینم افرادی روی هوا حرف‌های کاملا اشتباه و …
در تابستان امسال یک بار برادرم، برادرزاده‌ی خردسالم را به همراه خود به یک نانوایی سنگک برده بود. خب در این فصل کودکان معمولا به جای کفش، صندل یا دمپایی پا می‌کنند. از قضا وقتی شاطر نان را می‌آورد، یک سنگ داغ از نان جدا شده و روی پای این طفل معصوم می‌افتد و آن …
شاید مهم‌ترین مهارتی که می‌بایست ما در مدرسه و دانشگاه فرامی‌گرفتیم، پرسشگری‌ست. اینکه هرچیزی را هرچند بدیهی به نظر می‌رسد یا به ما تلقین شده که بدیهی‌ست، مورد پرسش قرار دهیم. اما در مدرسه و دانشگاه ما دقیقا عکس این موضوع را فراگرفته‌ایم. در مدرسه و دانشگاه ما به جای یادگیری پرسشگری، پاسخ‌هایی به پرسش‌های …
حالا که دیگر تابستان تمام شده و کسی نیازی به یخ ندارد و خب البته، یخچال‌ها حالا دیگر خودشان یخ و آب سرد هم می‌سازند و لازم نیست کسی ظرف آب در یخچال بگذارد که یخ بزند. اما یک زمانی در هر خانه‌ای چند تا از این ظرف‌های روحی (رویی یا از جنس روی) مثل …
یکی از جنبه‌های بسیار جالب آزمایشات فیزیکی برای من، امکان رسیدن به یک نقطه‌ی مشخص، با استفاده از تغییر پارامترهای گوناگون است. فرض کنید قصد دارید به نیتروژن مایع دست پیدا کنید. نقطه‌ی جوش نیتروژن در فشار اتمسفری، منفی صد و نود و شش درجه‌ی سانتیگراد است. این بدین معناست که نیتروژن در دمای معمولی، …
کره‌ی زمین در یک تعادل گرمایی قرار دارد. بدین معنا که هر مقدار انرژی که وارد زمین می‌شود، همان مقدار نیز خارج می‌شود. اگر اینطور نبود و انرژی خورشید روی زمین جمع میشد، زمین باید روز به روز داغ تر و داغ تر میشد. اما ما می‌بینیم که چنین اتفاقی نمی‌افتد. زمین به همان شکلی …
مطابق قانون دوم ترمودینامیک، آنتروپی یک سیستم ایزوله، هیچگاه کاهش نمی‌یابد. بیان دیگر قانون دوم ترمودینامیک این است که گرما هیچگاه از جسم سرد به جسم گرم منتقل نمی‌شود مگر با انجام کار. به همین خاطر است که یخچال خانه‌ی شما انرژی مصرف می‌کند تا محتویات درون آن را خنک نگه دارد. اگر شما یخچال …
آنتروپی (entropy) یک مفهوم بسیار مهم ترمودینامیکی است که میزان بی‌نظمی یک سیستم را نشان می‌دهد. هرچقدر بی‌نظمی یک سیستم بیشتر باشد، میزان آنتروپی آن سیستم بالاتر است. مفهوم آنتروپی اولین بار توسط فیزیکدان آلمانی، رودولف کلاوزیوس در سال ۱۸۵۰ میلادی معرفی شد. کلاوزیوس از آنتروپی برای بیان دقیق و کمی قانون دوم ترمودینامیک استفاده …
ما از اول صبح که بیدار می‌شویم با علم ترمودینامیک سر و کار داریم. چطور؟ خب اولین کاری که می‌کنیم این است که یک استکان چایی یا یک لیوان قهوه برای خودمان آماده کنیم. پس کتری را می‌گذاریم روی اجاق گاز یا چای‌ساز یا سماور یا قهوه ساز یا هرچیز دیگری که آب را به …
ما می‌دانیم که دما در واقع میانگینی از انرژی جنبشی اتم‌ها یا مولکول‌های سازنده‌ی یک ماده است. اگر یک جسم داغ است بدین معناست که انرژی جنبشی ذرات سازنده‌ی آن بالاست. ما این موضوع را در هنگام به جوش آوردن آب مشاهده می‌کنیم. در واقع با به جوش آوردن آب، ما انرژی جنبشی مولکول‌های آب …