وقتی صحبت از واکنش‌های هسته‌ای بخصوص شکافت هسته‌ای می‌شود، معمولا اولین اسمی که به ذهن ما می‌آید، رابرت اوپنهایمر است که مدیریت پروژه‌ی منهتن را بر عهده داشت. اما یکی از مهم‌ترین و کلیدی‌ترین چهره‌ها در توسعه‌ی فیزیک هسته‌ای و واکنش‌های شکافت هسته‌ای، در واقع فیزیکدان ایتالیایی-آمریکایی انریکو فرمی بود. پروژه‌ی منهتن در اواسط سال …
شاید اگر در جهان یک صلح پایدار برقرار بود و کسی به فکر ساخت و استفاده از جنگ افزارهای هسته‌ای نبود، ما انسان‌ها تاکنون به کاربردهای بسیار جذابی از این منبع بزرگ انرژی دست می‌یافتیم. بسیاری از دانشمندان بر این باورند که استفاده از انرژی هسته‌ای یکی از سریع‌ترین راه‌های برون رفت از بحران تغییرات …
اگر فکر می‌کنید که راکتوری که به سرپرستی انریکو فرمی در سال ۱۹۴۲ در شیکاگو ساخته شد، اولین راکتور هسته‌ای جهان است، باید بگویم اشتباه می‌کنید. چرا که این راکتور هسته‌ای، اولین راکتور هسته‌ای “ساخته‌ی دست بشر” بر روی کره‌ی زمین است. اما نخستین راکتورهای هسته‌ای روی کره‌ی زمین، مربوط به دو میلیارد سال قبل …
حتما تاکنون کلماتی مانند غنی‌سازی، سانتریفیوژ و انرژی هسته‌ای را بارها و بارها در اخبار و به صورت روزمره شنیده‌اید. بد نیست در اینجا ببینیم که چرا برای یک واکنش هسته‌ای، چنین چیزهایی نیاز است. واکنش شکافت هسته‌ای در یک راکتور هسته‌ای، یک واکنش زنجیره‌ای است. بدین معنا که ما یک نوترون پرشتاب را به …
در فرآیند شکافت هسته‌ای، ما نیاز داریم که یک اتم سنگین مثل اورانیوم را به اتم‌های سبک‌تر مانند سزیم، بشکنیم. ما می‌توانیم این کار را با برخورد یک پروتون پرشتاب یا یک نوترون پرشتاب با اتم اورانیوم انجام دهیم. ما نمی‌توانیم این نوترون‌های پرشتاب را به سمت تک تک اتم‌های اورانیوم پرتاب کنیم. اما یک …
نوع واکنش هسته‌ای که درون یک ستاره رخ می‌دهد، با واکنش هسته‌ای که در یک راکتور هسته‌ای رخ می‌دهد، متفاوت است. واکنشی که در یک راکتور هسته‌ای رخ می‌دهد از نوع شکافت هسته‌ای (fission) است، اما واکنشی که در ستارگان رخ می‌دهد، از نوع هم‌جوشی هسته‌ای (fusion) است. پیشتر دیدیم که ذرات سازنده‌ی هسته‌ی اتم …
کلمه‌ی رادیو در بخش اول کلمه‌ی رادیواکتیو، برگرفته از کلمه‌ی لاتین radius به معنای تابش یا پرتو است و عناصر رادیواکتیو عناصری هستند که از این نظر، فعال هستند و تابش‌هایی را از خود ساطع می‌کنند. اما برای درک رادیواکتیویته، بایستی ابتدا با ساختار هسته آشنا شویم. ما می‌دانیم که الکترون‌ها در اطراف هسته، در …
رابطه‌ی هم‌ارزی جرم و انرژی (E=mc^2) که آلبرت اینشتین در سال ۱۹۰۵ برای اولین بار آن را ارائه داد، احتمالا مشهورترین معادله‌ی علمی تا به امروز باشد. طبق این رابطه، هنگامی که یک جسم ساکن است و هیچ حرکتی نمی‌کند، دارای نوعی انرژی به نام انرژی حالت سکون است. در واقع این رابطه بیان می‌دارد …
هسته‌ی اتم در مرکز اتم قرار دارد. شعاع هسته‌ی اتم در حد ده به توان منفی پانزده متر است که به آن یک فمتومتر (fm) گفته می‌شود، اما فیزیک‌دانان به پاس خدمات فیزیکدان بزرگ ایتالیایی-آمریکایی، انریکو فرمی، این طول را یک فرمی (fermi) می‌نامند. حجم هسته آنقدر کوچک است که تنها ۰/۰۰۰۰۱ حجم اتم را …
در یازدهم مارس ۲۰۱۱، زمین لرزه‌ی بزرگی با نام رسمی “زمین‌لرزه‌ی بزرگ شرق ژاپن (Tohoku)” با قدرت نُه ریشتر، ژاپن را به لرزه درآورد. بلافاصله پس از این زمین لرزه، تسونامی بزرگی به وقوع پیوست که ارتفاع امواج آن به بیش از ده متر می‌رسید. این زمین لرزه و تسونامی پس از آن، خسارات عظیمی …