تصور کنید که حیوان خانگی شما دچار شپش، کک یا کنه شده باشد و شما به دنبال یافتن درمانی برای آن هستید. ممکن است برای این منظور شوینده‌ی خاصی استفاده کنید یا از روش‌های درمانی دیگری بهره ببرید. اما اگر بخواهید پیش از اینکه این اتفاق بیفتد، از آن جلوگیری کنید، چه روشی را انتخاب …
اندازه‌گیری تراکم استخوان یا دانسیته‌ی استخوان، یکی از روش‌های سنجش سلامتی است. این پارامتر نشان می‌دهد که استخوان‌ها چقدر متخلخل هستند. اگر استخوان را شبیه یک اسفنج تصور کنیم، هرچه فضاهای خالی درون استخوان بیشتر باشد، دانسیته‌ی آن کمتر است. دانسیته‌ی استخوان با افزایش سن، کاهش می‌یابد و به همان میزان، احتمال شکستن استخوان حتی …
احتمالا این دستگاه را در دوران پاندمی کرونا بسیار دیده باشید. این دستگاه یک پالس اکسی متر است که میزان اکسیژن اشباع خون را اندازه گیری می‌کند و به سادگی و بدون ایجاد هیچگونه آسیبی، داده‌های بالینی ارزشمندی را به دست می‌دهد. اهمیت داده‌های آن به حدی‌ست که پالس اکسی‌متری توسط برخی، علامت حیاتی پنجم …
سفرهای فضایی برخلاف تصاویر زیبای فضانوردان، چندان آسان نبوده و همواره با چالش‌های متعددی برای فضانوردان همراه بوده است. یکی از این چالش‌ها، مشاهده‌ی فلش‌های نور توسط فضانوردان به خصوص در فضاهای تاریک و در هنگام خواب است. شدت این فلش‌های نور در برخی موارد آنقدر زیاد است که حتی باعث بیخوابی فضانوردان می‌شود. این …
روش دیگری که برای پرتودهی استفاده می‌شود، براکی تراپی یا Brachytherapy یا به اختصار BT نام دارد. این روش اولین بار توسط فیزیکدان فرانسوی پیر کوری Pierre Curie در سال ۱۹۰۱ (مدت کوتاهی پس از کشف خاصیت پرتوزایی توسط هنری بکرل Henry Becquerel) پیشنهاد شد. پیرکوری پیشنهاد کرد که می‌توان یک منبع رادیواکتیو را وارد …
کشف خاصیت جالبی از پرتوهای یونیزه کننده همچون پرتوهای از جنس پروتون، آلفا و دیگر پرتوهای از جنس یون‌ها، در سال ۱۹۰۳ توسط فیزیکدان، شیمیدان و ریاضیدان انگلیسی، ویلیام هنری براگ William Henry Bragg، دنیای جدیدی را بر روی پرتودرمانی گشود که امروزه Particle Beam Therapy نامیده می‌شود. اما این خاصیت چه بود؟ منحنی قرمز …
اگرچه به کمک روش رادیوتراپی سه بعدی منسجم یا 3D-CRT با انطباق شکل پرتوها با آناتومی سه بعدی تومور، می‌توان از تاثیر پرتوها بر اندام‌های حیاتی تا حد زیادی جلوگیری کرد، اما باز هم در مواردی نمی‌توان از بعضی اندام‌های در معرض خطر (OARs) به خوبی محافظت کرد. در واقع در روش 3D-CRT، تنها شکل …
در سال ۱۹۷۹، جایزه‌ی نوبل فیزیولوژی و پزشکی، به طور مشترک، به فیزیکدان آمریکایی-آفریقای جنوبی آلن کورماک Allan M. Cormack و مهندس برق بریتانیایی گادفری هانسفیلد Godfrey Hounsfield تعلق گرفت. آن‌ها این جایزه‌ی نوبل را از بابت توسعه‌ی روش‌های توموگرافی به کمک کامپیوتر یا computer-assisted tomography دریافت کردند. تکنیکی که ما استفاده از آن را …
در رادیوتراپی از پرتوهای یونیزه کننده Ionizing radiation استفاده می‌شود. این پرتوهای یونیزه‌کننده، با اتم‌ها یا مولکول‌های خنثی واکنش داده و آن‌ها را تبدیل به یون کرده و یا باردار می‌کند. این پرتوهای یونیزه‌کننده باعث شکستن مولکول DNA در هسته‌ی سلول‌ها و سپس مرگ سلول‌ها می‌شود. در نتیجه از همانندسازی replication این سلول‌ها نیز جلوگیری …
اگرچه شتاب‌دهنده‌های ذرات در ابتدا و اساسا برای انجام تحقیقات بنیادی بر روی ساختار هسته، طبیعت نیروهای هسته‌ای و خواص هسته‌هایی که در طبیعت یافت نمی‌شود (عناصر سنگین‌تر از اورانیوم و دیگر عناصر ناپایدار)، توسعه یافته‌اند، اما همچون دیگر انواع تحقیقات بنیادی، پس از مدتی جنبه‌ی کاربردی نیز یافته‌اند. یکی از کاربردهای رایج و بسیار …