اَبا اِباد

نسبیت

آزمایش سطل نیوتن

آزمایش سطل نیوتن

حقیقتا هرکاری کنیم اسحاق نیوتن بی‌ برو برگرد بزرگ‌ترین فیزیکدان تمام اعصار است و کسی به گرد پای او هم نمی‌رسد. نظریات و ایده‌های او حقیقتا سرشار از نبوغ است و ما حتی بسیاری از سوالاتی که داریم را نیز مدیون او هستیم. یعنی او نه تنها پاسخ‌های خوبی درباره‌ی واقعیت جهان هستی به ما …

آزمایش سطل نیوتن ادامه »

آلبرت اینشتین و فیزیکدان هلندی هندریک لورنتس(سمت چپ)

لورنتس و نسبیت

جیگر، هر کار بزرگی جیگر می‌خواهد و هرکسی جیگر کارهای بزرگ را ندارد. بعضی آدم‌ها اصلا در خودشان نمی‌بینند که کارهای بزرگی بکنند، می‌بینید که همه چیز در اختیار دارند اما جیگر‌ و دل و جرأت انجام کارهای بزرگ‌ را ندارند. می‌گوید مگر من کی هستم که بتوانیم یک فوتبالیست بزرگ شوم و بتوانم جای …

لورنتس و نسبیت ادامه »

هسته‌ی جوان پوسته‌ی پیر

هسته‌ی جوان پوسته‌ی پیر

بارها دیده‌ام که به اشتباه می‌گویند نیوتن گرانش را کشف کرد. در حالیکه پیش از نیوتن نیز انسان‌ها بر وجود نیروی گرانش واقف بودند. چیزی که نیوتن کشف کرد در واقع این بود که نیروی گرانش یک نیروی جهانی‌ست. یعنی همان نیرویی که باعث سقوط سیب روی زمین می‌شود، همان نیرو عامل چرخش ماه به …

هسته‌ی جوان پوسته‌ی پیر ادامه »

اثر گرانشی خورشید

اثر گرانشی خورشید

حتما بارها و‌ بارها این موضوع را شنیده‌اید که اگر خورشید ناگهان تاریک شود و دیگر نوری به اطراف خود نتاباند، حدود هشت دقیقه طول می‌کشد تا ما متوجه تاریک شدن خورشید شویم. علت این موضوع نیز فاصله‌ی صد و پنجاه میلیون کیلومتری خورشید از زمین است که باعث می‌شود، نور آن با سرعت ۳۰۰ …

اثر گرانشی خورشید ادامه »

مخروط زمان یا light cone

مخروط نوری

یک رویداد جالب برای من اتفاق افتاد. من …. بودم که آن اتفاق جالب رخ داد. شما می‌پرسید کی و کجا؟ شما برای اینکه چیزی را به عنوان یک رویداد یا event بپذیرید، نیاز به مکان و زمان دارید. هر رویدادی در یک مکان و در یک زمانی رخ می‌دهد. دیروز فلان جا بودم که …

مخروط نوری ادامه »

پارادوکس پدربزرگ

پارادوکس پدربزرگ

بحث‌ در بنیادین‌ترین سطح هر علمی، به ناچار به بحث فلسفی می‌انجامد. وقتی آلبرت اینشتین با گفتن این جمله که “خدا تاس نمی‌ریزد” با قوانین مکانیک کوانتومی مخالفت می‌کند، هم از درستی ریاضیات حاکم بر این شاخه آگاه است و هم از هماهنگی نتایج آزمایشات با پیش‌بینی‌های مکانیک کوانتومی اطلاع دارد. اما چیزی که‌ اینشتین …

پارادوکس پدربزرگ ادامه »

سفر با سرعت نور

سفر با سرعت نور

فرض کنید هزار سال بعد به دنیا آمده ایم و بشر توانسته از همه‌ی بلاهایی که می‌خواسته سر خودش بیاورد، جان سالم به در ببرد. اما بعد از گذشت اینهمه سال از تاریخ بشر، هنوز هم خبری از رسیدن فرازمینی‌ها نیست و ما دیگر از اینهمه انتظار خسته شده ایم. بشر چند قرن قبل از …

سفر با سرعت نور ادامه »

نمودارهای جورج لومتر

نمودارهای جورج لومتر

به نمودار زیر دقت کنید. این نمودار به نظر من یکی از عجیب‌ترین نمودارهای رسم شده در تاریخ علم است. شاید بگویید این نمودار، نموداری شبیه بقیه‌ی نمودارهاست، اما قضیه عجیب‌تر از هر نموداری‌ست که تاکنون با آن مواجه شده اید و فکر می‌کنم بعد از اینکه بفهمید این نمودار چه چیزی را نشان می‌دهد، …

نمودارهای جورج لومتر ادامه »

تصویر بالا چیزی‌ست که ما از موشک و دوستمان سوار موشک می‌بینیم. تصویر پایین چیزی‌ست که دوستمان از کره‌ی زمین و ستاره‌ی آلفا قنطورس مشاهده می‌کند

اعوجاج جسم در نسبیت خاص

ما می‌دانیم که مطابق نسبیت خاص اینشتین، جسمی که در حال حرکت است، نسبت به جسمی که ساکن است، دچار یک‌ انقباض طولی می‌شود. یعنی اگر شما طول یک موشک را اندازه گیری کنید و مثلا طول آن بیست متر باشد، اگر بعد از پرتاب و هنگامی که در حال عبور از بالای سرتان است، …

اعوجاج جسم در نسبیت خاص ادامه »

پارادوکس ارنفست

پارادوکس ارنفست

آیا یک پارادوکس مفهومی می‌تواند منجر به یک کشف علمی شود؟ بله مثالش هم پارادوکس ارنفست (Ehrenfest Paradox). پارادوکسی که توانست راه رسیدن به نسبیت عام را به اینشتین نشان دهد و این راه، از طریق هندسه ی غیر اقلیدسی ممکن بود. پائول ارنفست، فیزیکدان اتریشی بود که علاقه‌ی زیادی به کارهای اینشتین نیز داشت. …

پارادوکس ارنفست ادامه »