احتمالا اصطلاح بارورسازی ابرها را شنیده اید. بارورسازی ابرها یا cloud seeding یک تکنیک اصلاح آب و هوا با هدف افزایش بارش از ابرهاست. البته این تکنیک چندان جدید نیست و ایده‌ی آن، اولین بار پس از جنگ جهانی دوم مطرح شد. اولین آزمایش بارورسازی ابرها در سال ۱۹۴۶ توسط شیمیدان آمریکایی، وینسنت جی شفر صورت گرفت. علیرغم اینکه کارایی این روش هنوز بسیار مورد بحث است و هنوز هم، با عدم قطعیت زیادی همراه است، تا به اکنون کاربردی‌ترین روش برای تعدیل آب و هوای بسیاری از مناطق خشک جهان بوده است. البته نباید از روش‌های بارورسازی ابرها، انتظار معجزه داشت.
میزان اثربخشی این روش‌ها، در بهترین حالت و در دراز مدت، چیزی حدود ۱۰ الی ۱۵ درصد (در افزایش میزان بارش‌ها) است. مثلا اثربخشی یک پروژه‌ی بارورسازی ابرها در منطقه‌ی نوادا ایالات متحده، در طولانی مدت حدود ۱۰ درصد بوده است و اثربخشی پروژه‌ی دیگری در منطقه‌ی نیوساوت ولز استرالیا، حدود ۱۵ درصد بوده است. عدم قطعیت در این روش آنقدر بالاست که محض مثال در همین منطقه‌ی ما، اسرائیل که برای مدت‌ها یکی از پیشگامان تکنولوژی های بارورسازی ابرها بوده است، در سال ۲۰۲۱ پس از ۵۰ سال، برنامه‌ی بارورسازی ابرها را متوقف کرد.
چرا که دانشمندان اسرائیلی به این نتیجه رسیدند که این روش‌ها در بهترین حالت، فقط دستاوردهای جزئی داشته است. روش‌های مورد استفاده برای این امر را می‌توان در دو روش خلاصه کرد. در روش اول که روش بارورسازی هیگروسکوپیک (Hygroscopic) نام دارد، هدف ادغام قطرات آب درون ابرهاست. وقتی قطرات ریز به یکدیگر بچسبند، سنگین می‌شوند و سقوط می‌کنند و بارش آغاز می‌شود. در این روش، ذرات ریز نمک، در مرکز ابر پراکنده می‌شوند و قطرات ریز آب به این ذرات نمک می‌چسبند و بزرگ و بزرگ‌تر می‌شوند تا اینکه در نهایت سقوط کنند. از همین بابت به این ذرات، هستههای میعان گفته می‌شود.
این روش معمولا برای ابرهای مناطق گرم و دریایی که محتوای آب نسبتا زیادی دارند، مناسب تر است. در این موارد معمولا از نمک کلسیم کلرید استفاده می‌شود.
روش دیگری که برای بارورسازی ابرها استفاده می‌شود، روشی تحت عنوان گلاسیوژنیک است که در آن، با روش‌هایی، ایجاد ذرات یخ درون ابرها را القا می‌کنند. در نتیجه‌ی تشکیل هستههای ریز یخی درون ابر، شدت میعان تسریع می‌شود و بارش آغاز می‌گردد. این هستههای یخی ذراتی مانند ذرات یدید نقره یا ذرات یخ خشک (کربن دی اکسید جامد) است. همچنین بعضا با انتشار دی اکسید کربن مایع درون یک ابر، ابر را به اندازه‌ی کافی خنک می‌کنند تا قطرات آب منجمد شوند.
از این روش معمولا برای بارورسازی ابرهای همرفتی (ابرهای سیاه و بزرگی که معمولا در بهار مشاهده می‌کنیم) و ابرهای کوهساری زمستانی (ابرهایی که در اثر سرد شدن هوای مرطوب در حین صعود از یک کوه ایجاد می‌شود)، استفاده می‌شود. در نهایت همانطور که گفته شد، اندازه‌گیری اثربخشی بارورسازی ابرها امری به مراتب دشوار است و هنوز نمی‌توان با قطعیت گفت که بهترین روش برای تاثیر مصنوعی بر اقلیم یک منطقه است.
– اَبا اِباد