اَبا اِباد

kidney stones

کریستال‌ها

آن‌ها همه جا هستند، از ساعت‌های مچی گرفته تا صفحه‌ی نمایش LCD خانه‌تان، برخی ظاهر منظم و زیبایشان را دوست داشته و از آن‌ها به عنوان جواهرات استفاده می‌کنند و برخی دیگر تصور می‌کنند که خوش شانسی می‌آورند و با خود حمل می‌کنند. از انواعی از آن‌ها مانند نمک خوراکی به عنوان طعم‌دهنده‌ی غذا استفاده می‌شود. آن‌ها در بدن ما نیز وجود دارند و باعث استحکام دندان‌ها و استخوان‌ها می‌شوند. گاهی اوقات وجود بعضی از آن‌ها نشانه‌ی بیماری‌ست. کریستال‌ها (یا بلورها) همه جا هستند.

اما کریستال چیست؟ هر جامدی که اتم‌های سازنده‌ی آن در یک الگوی مشخص قرار گرفته باشد و نظم سطحی آن به نوعی تقارن درون آن‌ها را نمایش دهد، کریستال نامیده می‌شود.

البته در اینجا بایستی به تعریف کلمه‌ی جامد دقت کنیم. یک قالب کره زمانی که برای مدتی در فریزر قرار داده شود، جامد است، اما هنگامی که در دمای محیط قرار گیرد، بعد از مدتی نرم می‌شود و تعریف جامد دیگر در مورد آن صدق نمی‌کند. کریستال‌ها نیز تا زمانی جامد هستند که در دمای پایین‌تر از نقطه‌ی ذوب خود باشند (البته ما کریستال مایع نیز داریم، همچون نمایشگر LCD). اما هر جامدی کریستال نیست. یک جامد اگر دارای نظم بلند برد (long range order) باشد، کریستال نامیده می‌شود. در یک کریستال با دانستن موقعیت یک اتم نسبت به اتم مجاورش، موقعیت تمام اتم‌های کریستال دقیقا مشخص می‌شود. چرا که همان ساختار در تمام قسمت‌های ماده، دوباره و دوباره تکرار می‌شود. اما این ساختار منظم تکرار شونده، خواص ویژه‌ای از نظر سختی، اپتیکی ، هدایت الکتریکی و هدایت حرارتی به کریستال‌ها می‌دهد و علت کاربردهای‌ مختلف کریستال‌ها نیز، همین خواص ویژه و متفاوت آن‌هاست.

تصویر: سنگ‌های کلیه. این کریستال‌‌ها برخلاف ظاهر زیبایی که دارند، در هنگام دفع، موجب درد شدیدی به نام قولنج کلیوی می‌شوند.
– اَبا اِباد

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *