سیارک یا Astroid یک جرم سنگی بزرگ است که به دور خورشید میچرخد. شهابواره یا Meteoroid سنگها و ذرات بسیار کوچکی (کوچکتر از سیارکها) هستند که به دور خورشید میچرخند.
اگر یک شهابواره وارد اتمسفر زمین شود، در اثر اصطکاک بسیار داغ شده، شروع به تبخیر شدن میکند و در این حالت به آن یک شهاب یا Meteor گفته میشود. اگر یک سیارک کوچک یا یک شهاب بزرگ بتواند از جو زمین عبور کرده و به سطح زمین برسد، به آن شهابسنگ یا Meteorite گفته میشود. سیارکها و شهابوارهها، بقایای حاصل از شکلگیری اولیهی منظومهی شمسی هستند که از ۴/۶ میلیارد سال قبل باقی ماندهاند.
اما سوال اینجاست که آیا دانشمندان در هنگام ارسال یک فضاپیما به فضا، نگران این نیستند که فضاپیما با این اجرام سرگردان و بسیار زیاد، برخورد کند؟
آیا برای پرتاب فضاپیماهایی همچون وویجرها که بایستی به ورای کمربند سیارکی سفر میکردند، این نگرانی وجود نداشت که با این اجرام تصادف کنند؟
بیشتر این اجرام در فاصلهی بین مریخ و مشتری در جایی به نام کمربند سیارکی یا کمربند اصلی سیارکی، یافت میشوند. اما برخلاف تصوری که ممکن است ایجاد شود یا تصاویری که در فیلمها نشان داده میشود، این کمربند سیارکی مثل یک خیابان بسیار شلوغ و متراکم نیست، بلکه همانند یک بزرگراه بسیار خلوت است. حجم این کمربند سیارکی حدود ۵۰ تریلیون تریلیون کیلومتر مکعب است. دانشمندان برآورد میکنند تعداد سیارکهای با قطر بزرگتر از یک کیلومتر، تنها چیزی حدود هشتاد هزار عدد است. این یعنی اینکه فاصلهی بین این سیارکها به طور میانگین چیزی حدود هفده میلیون کیلومتر است. با وجود چنین فاصلهی زیادی، احتمال برخورد فضاپیما با این سیارکها بسیار پایین است. این احتمال آنچنان پایین است که نه تنها خطری فضاپیماها را در هنگام عبور از این منطقه تهدید نمیکند، بلکه حتی اگر فضاپیمایی بخواهد خودش را به یک سیارک بزند نیز بسیار دشوار بوده و باید مسیر دقیقی را طی کند تا به آن سیارک برسد. حتی اگر سیارکهای کوچکتر را نیز در نظر بگیریم، باز هم فضای خالی بین آنها میلیونها بار بزرگتر از ابعاد فضاپیماهاست و خطری فضاپیماها را تهدید نمیکند.
– اَبا اباد
تصویر: به کمک برنامهی EYES ON ASTROIDS ناسا NASA – National Aeronautics and Space Administration، میتوانید به صورت زنده، وضعیت سیارکها و دنبالهدارهای منظومهی شمسی را به صورت سه بعدی مشاهده کنید (لینک )