وقتی از تفکیک زباله و بازیافت زباله صحبت می‌شود، این تفکیک و بازیافت سطوح مختلفی دارد. اینجا منظورمان زباله‌های خانگی‌ست نه صنعتی. البته تفکیک این سطوح از یکدیگر کار آسانی نیست. مدیر یا صاحب کارخانه‌ای که در منزل خود و در زندگی شخصی‌اش، برای تفکیک زباله اهمیتی قائل نیست و هر زباله‌ای را با هم در یک سطل دور می‌ریزد، اگر در صنعت قانونی بالای سرش نباشد یا اگر سودی از فروش ضایعات عائدش نگردد، نمی‌توانید انتظار داشته باشید که صرفا به خاطر علاقه به محیط زیست، در مجموعه‌ی تحت مدیریتش، دست به تفکیک زباله بزند. او اساسا احساس مسئولیتی در قبال زباله‌هایش و در قبال محیط زیست پیرامونش ندارد که از آسیبی که به محیط زیست می‌زند، ناراحت شود یا کمی احساس عذاب وجدان پیدا کند.
به هر روی، همانطور که گفتم افراد مختلف در مورد زباله‌های خانگی، دست به تفکیک در سطوح مختلف می‌زنند که در اینجا به این سطوح اشاره خواهم داشت. باید توجه کنیم که این سطوح به ترتیب اهمیت آن‌هاست و می‌توان گفت که هرکسی در سطوح بالاتر دست به تفکیک زباله می‌زند، احتمالا در سطوح پایین‌تر نیز چنین می‌کند. اما در بالاترین سطح افراد زباله‌های زیستی مانند باقیمانده‌ی غذاها، پوست و بقایای میوه‌ها، ته مانده قهوه و چای، پوست تخم مرغ، برگ درختان و چیزهایی از این دست را تفکیک می‌کنند. این زباله‌ها بعد از جمع آوری به خاک غنی کمپوست یا همان کود زیستی تبدیل می‌شود. برخی افراد نیز خودشان این زباله‌ها را در باغ یا باغچه برای مصرف خودشان به کمپوست تبدیل می‌کنند.
در سطح بعدی جداسازی زباله‌های کاغذی‌ست. زباله‌های کاغذی، ضایعات کاغذ و مقوا مانند کیسه‌های کاغذی، روزنامه‌ها، کاتالوگ‌ها، کاغذ تحریر، کارتن، پاکت سیگار و چیزهایی از این دست را شامل می‌شود که بهتر است تفکیک شود. البته تا به اینجا خطرات زیست محیطی عدم تفکیک این دو نوع زباله، در مقایسه با دیگر انواع زباله‌ها پایین‌تر است.
اما در سطح بعدی زباله‌های پلاستیکی و فلزی قرار دارد. تمام بسته‌بندی‌های سبک وزن مانند فویل‌های آلومینیومی، کیسه‌های پلاستیکی، بسته‌بندی‌های پلاستیکی، بسته‌بندی‌های شیر و آبمیوه، بطری‌های پلاستیکی و قوطی‌های فلزی کنسروها در این دسته قرار می‌گیرند. اما ظروف شیشه‌ای باید به صورت جدا، تفکیک شوند. ورود این زباله‌های فلزی و پلاستیکی به زباله‌های معمولی آلودگی شدیدی به محیط زیست وارد می‌کند.
اما یکی از مهم‌ترین انواع زباله‌هایی که نباید با دیگر انواع زباله‌ها مخلوط شود و خطر آن حتی از زباله‌های پلاستیکی نیز بیشتر است، زباله‌های الکترونیکی و باتری‌هاست. این نوع زباله‌ها انواع فلزات سنگین را وارد خاک می‌کنند و این فلزات سنگین سپس وارد آب‌های زیرزمینی شده و منطقه‌ی وسیعی را آلوده می‌کنند. پس اگر تصمیم دارید تفکیک زباله را شروع کنید، می‌توانید از پایین‌ترین سطح این کار را آغاز کنید. یعنی در وهله‌ی لوازم الکتریکی را با زباله‌های دیگر مخلوط نکنید.
در سطح بعدی زباله‌های پلاستیکی و فلزی را تفکیک کنید. در سطح بعدی زباله‌های کاغذی و در سطح آخر نیز زباله‌های زیستی را تفکیک نمایید.
پی‌نوشت : ما نیز از قدیم‌الایام انواعی از تفکیک را عمدتا در مورد نان انجام می‌دادیم و به نمکی‌ها می‌دادیم و این ضایعات نان در نهایت به عنوان غذای دام به مصرف می‌رسید. قبل از آن نیز خانواده‌ها باقیمانده‌ی غذا را به دام و طیور می‌دادند. پس مادران و پدران ما نیز به اهمیت و ارزش تفکیک زباله پی برده بودند. حالا نوبت ماست که کار آن‌ها را تکمیل کنیم.
– اَبا اِباد