تا به حال به این موضوع دقت کرده اید که نوزاد انسان در بدو تولد، در مقایسه با سایر حیوانات تا چه اندازه ناتوان است؟
احتمالا تصاویر بچه لاک پشتها را دیده اید که وقتی به تازگی از تخم در میآیند، بدون حضور والدشان، خودشان از زیر شنها خارج شده و سریعا راه اقیانوس را در پیش میگیرند. بچه ماهی ها نیز همین وضعیت را دارند و به محض تولد، شروع به شنا میکنند و به دنبال غذا میروند. جوجهی بعضی از پرندگان نیز خیلی زود پرواز را یاد میگیرد و خود به دنبال غذا میرود.
کرهی اسب به محض خارج شدن از رحم مادر، روی پاهایش میایستد و به دنبال مادرش راه میافتد.
جوجهی اردک خیلی زود شنا کردن را یاد میگیرد و در آب، به دنبال مادر خود شنا میکند.
اما نوزاد انسان چطور؟
در چند ماه اول بعد از تولد، نوزاد حتی قادر نیست سرش را بالا بیاورد. تازه در چهار ماهگی میتواند کمی غلت بزند و در ۶ ماهگی میتواند بنشیند. در ۹ ماهگی میتواند دستش را از جایی بگیرد و بایستد و تازه در یک سالگی، میتواند برای اولین بار، با کمک دیگران، کمی قدم بردارد. نوزاد تا یک سال بعد از آن، هنوز برای غذا، مستقیما به شیر مادرش وابسته است و بعد از آن نیز، حداقل تا چندین سال، نمیتواند غذای خودش را تامین کند. شاید اگر یک کودک از ده دوازده سالگی در جامعه تنها باشد، بتواند نیازهای خودش را تامین کند و زودتر از آن، بسیار بعید به نظر میرسد.
اما آیا این یک نقص انسان است که نوزاد انسان تا این حد به والدین خودش وابسته است؟
شاید در نگاه اول یک نقص به نظر برسد، اما این مساله نه یک نقص، بلکه یک مزیت تکاملیست. نوزاد انسان تقریبا نارس به دنیا میآید چرا که دوازده ماه زودتر از موعد مناسب، متولد میشود. حتی بعد از آن نیز، تا بیست سالگی مغز انسان به تکامل کامل نمیرسد. اما همین امر، باعث شکلگیری زندگی اجتماعی شده است. با تولد یک نوزاد، مادر بایستی تقریبا تمام وقت خود را برای مراقبت از نوزاد صرف کند. اما باید دیگرانی باشند که از مادر نیز مراقبت کنند. این نیاز موجب میشود اجتماع در انسان از دیگر حیوانات، مستحکمتر باشد.
در پایینترین سطح، یک خانواده حول آن نوزاد شکل گرفته است. اهمیت اجتماع برای ما، باعث شده تا برای ارتباط موثرتر با یکدیگر، به زبان پیچیده و فرهنگ دست پیدا کنیم، چرا که به مناسبات اجتماعی و همکاری با هم بیشتر از دیگر گونهها نیاز داریم. ما انسان شده ایم، چون یاد گرفته ایم از یکدیگر مراقبت کنیم و به همین خاطر، انسان را “حیوان اجتماعی تکامل یافته” مینامند.
عالی بود تا به حال از این دید به موضوع نگاه نکرده بودم
متشکرم