ما که هنوز موجودی را ندیده‌ایم که به قدر خود ما انسان‌ها پیشرفته و توسعه یافته باشد. ما هر موجود دیگری در اطرافمان می‌بینیم، بسیار با ما فاصله دارند. حتی باهوش‌ترین موجودات مثل دلفین و نخستی‌ها مثل شامپانزه، همچنان با سطح پیشرفت ما فاصله‌ی بسیار زیادی دارند. علیرغم سر و صدا و هیاهوی فراوانی که این روزها پیرامون هوش مصنوعی می‌شنویم، هوش مصنوعی نیز هنوز با سطح هوش انسانی فاصله‌ی زیادی دارد. اما ما همچنان انتظار داریم که روزی یا ما تمدن هوشمند دیگری را در خارج از منظومه‌ی شمسی پیدا کنیم و یا آن‌ها ما را در این گوشه‌ی کهکشان پیدا کنند. اما بر فرض که روزی یکی از این دو حالت پیش آمد و ما موجودات هوشمند فرازمینی را ملاقات کردیم. حالا می‌خواهیم سطح علم و تکنولوژی خودمان را با آن‌ها مقایسه کنیم و ببینیم چند مرده حلاجند.
ما با چه معیاری می‌توانیم چنین مقایسه‌ای انجام دهیم؟
مثلا بپرسیم تولید ناخالص داخلی ساکنین آن سیاره چند تریلیون دلار است؟ آن‌ها که با دلار سر و کار ندارند و ما نمی‌دانیم اصلا اقتصاد برای آن‌ها چه معنا و مفهومی دارد.
یا مثلا براساس قدرت نظامی آن‌ها باید چنین مقایسه‌ای را انجام دهیم؟ این هم شاید معیار خوبی نباشد. چرا که ما روی همین زمین کشورهایی را می‌بینیم که قدرت نظامی بالایی دارند، اما کسی آن‌ها را پیشرفته به حساب نمی‌آورد.
ما برای چنین مقایسه‌ای به یک معیار مشترک نیاز داریم که بتوان چنین مقایسه ای را انجام داد. آن معیار مشترک می‌تواند انرژی باشد. انرژی معیار خوبی به نظر می‌رسد. چرا که روی زمین هم می‌بینیم که کشورهایی که انرژی بیشتری مصرف می‌کنند، معمولا تحرک و تولید در آن‌ها بیشتر است و به نوعی می‌توانیم میزان مصرف انرژی را به عنوان معیاری برای پیشرفت فرض کنیم. بالاخره این مفهومی‌ست که در سراسر کیهان قابل درک است و هر موجودی برای انجام حرکت، نیاز به انرژی دارد.
در سال ۱۹۶۴، یک اخترشناس اهل شوروی سابق به نام نیکلای کارداشف، معیاری برای نمایش سطح پیشرفت تکنولوژیک تمدن‌ها، براساس میزان استحصال و مصرف انرژی آن‌ها، پیشنهاد داد که به عنوان مقیاس کارداشف (kardashev scale) شناخته می‌شود.
طبق مقیاس کارداشف، ما سه نوع تمدن داریم :
نوع اول – تمدنی که قابلیت استحصال و ذخیره‌ی تمام انرژی موجود در سیاره‌ی خود – که از ستاره‌ی مادر می‌آید – را داراست (حدود ده بتوان هفده وات برای زمین)
نوع دوم – تمدنی که می‌تواند مستقیما انرژی یک ستاره را مصرف کند (حدود ده بتوان بیست و شش وات برای خورشید)
نوع سوم – تمدنی که قادر است، تمام انواع انرژی در یک کهکشان را از هر جسمی داخل کهکشان مانند ستارگان، سیاهچاله‌ها و غیره استحصال و مصرف کند (حدود ده بتوان سی و هفت وات)
پی‌نوشت: جالب است بدانید که طبق این مقیاس، تمدن انسان روی زمین با حدود ده بتوان سیزده وات مصرف انرژی، هنوز به سطح تمدن نوع یک هم نرسیده است. یعنی هنوز موفق نشده‌ایم آن میزان انرژی که از ستاره‌ی مادر به ما رسیده را استحصال و مصرف کنیم. این را مقایسه کنید با تمدن‌های نوع دو و سه که آنقدر پیشرفته هستند که می‌توانند انرژی ستاره و کهکشان را استحصال و مصرف کنند.
تصویر : راستی می‌توان این معیار را برای سطح توسعه یافتگی نیز استفاده کرد. هرچقدر کشوری صنعتی‌تر باشد، انرژی بیشتری نیز استفاده می‌کند. شما در تصویر می‌توانید براحتی و از طریق مقایسه‌ی میزان روشنایی کشورها، کشور قدرتمند! و هسته‌ای! کره‌ی شمالی را بین کشورهای پیشرفته‌ی اطرافش پیدا کنید.
– ابا اباد