یادم میآید که وقتی کودک بودم، یک فامیل پیری داشتیم که ثروتمند بود اما سوادی نداشت. یعنی حساب و کتاب هم بلد نبود. شاید بپرسید اگر سواد نداشت و حساب و کتاب هم بلد نبود، چطور ثروتمند شده بود؟ راستش او فقط در حالت عادی حساب و کتاب بلد نبود. مثلا اگر از او میپرسیدید که ده میلیون بعلاوه ی بیست و پنج میلیون چقدر میشود، نمیتوانست پاسخ دهد، اما کافی بود واحد آن را به او میگفتید. مثلا میپرسیدید ده میلیون “تومان” بعلاوهی بیست و پنج میلیون “تومان” چقدر میشود، در هوا پاسخ میداد که میشود سه و پنج میلیون تومان. یعنی هر مثالی که میخواستید بزنید باید یک مثال پولی میزدید تا او متوجه شود. بعدا فهمیدم که بلانسبت شما اتفاقا بسیاری از انسانها نیز همین ویژگی را دارند و باید با زبان پول با آنها صحبت کرد تا متوجه شوند. به اصطلاح میگویند اگر پول را به مرده بزنید زنده میشود. اما حالا که پول اینقدر خوب است و به فهم مطالب کمک میکند،
من میخواهم از مفهوم پول در توضیح انرژی جنبشی منفی در پدیدهی تونل زنی کوانتومی استفاده کنم.
شما به دو صورت پول دارید. یا پولی که الان به صورت نقدی دارید که در کارتتان یا در جیبتان است. شما هروقت بخواهید چیزی بخرید خیلی راحت از این پول استفاده میکنید و کارت میکشید و هرچیزی دلتان بخواهد با آن میخرید. این پولی که به صورت نقدی در اختیار دارید، نقش همان انرژی جنبشی را دارد. این انرژی در دسترس است و هر کاری بخواهید میتوانید با آن بکنید. اما نوع دیگری از پول که شما دارید نقد نیست، بلکه پولیست که ذخیره دارید. مثلا یک ملکی یا خودرویی دارید یا تکه زمینی دارید یا سهامی دارید یا طلا و سکه و یا ارز دیجیتالی. خب این پول وجود دارد اما شما که نمیتوانید آن را مستقیما خرج کنید. شما باید اول آن را بفروشید و به پول نقد تبدیل کنید و بعد میتوانید با آن چیزی بخرید. این پولی که شما ذخیره دارید همان انرژی پتانسیل شماست. شما پتانسیل این را دارید که یک مازراتی بخرید، ولی خب باید اول فلان ملک را بفروشید و بعد مازراتی بخرید. مجموع پولی که شما به صورت نقدی و غیرنقدی دارید، کل پول شما را میسازد. یعنی کل انرژی شما، مجموع انرژی جنبشی و انرژی پتانسیل شماست.
حالا یک روز میبینید یک نفر که کل پولی که به صورت نقدی و غیرنقدی داشته به خریدن یک لامبورگینی میرسیده، حالا از سر چشم و هم چشمی، رفته و دو تا لامبورگینی خریده است. به چه نتیجهای میرسید؟ خب مشخص است فلانی رفته زیر قرض تا دو تا لامبورگینی بخرد. یعنی او از نظر مالی منفی شده است. چون دار و ندارش را فروخته و از کل پولی که داشته بیشتر خرج کرده است. حالا همین حالت برای یک ذره درون چاه پتانسیل وجود دارد. این ذره کلا ،چه از نظر انرژی جنبشی و چه پتانسیل، ده الکترون ولت انرژی داشته است. اما برای خروج از این چاه پتانسیل به پانزده الکترون ولت انرژی نیاز داشته است. اما حالا میبینیم که توانسته از چاه پتانسیل خارج شود. پس چه اتفاقی افتاده؟
میفهمیم این ذره در لحظاتی، مانند آن دوستمان از نظر انرژی جنبشی منفی شده است.
– اَبا اِباد