اینقدر نگویید که دهه شصتیها خیلی بلا کشیدهاند، متولدین این دهه حداقل از این نظر شانس آورده اند که در بدنهایشان خبری از دُز بالای مواد رادیواکتیو نیست. اگر شما بین سالهای ۱۳۲۸ تا ۱۳۴۱ متولد شدهاید، یا اگر کسی اطرافتان دارید که در این سالها متولد شده است، باید بدانید که میزان مادهی رادیواکتیو کربن-۱۴ که تحت عنوان رادیوکربن نیز شناخته میشود، در بدن این افراد، بسیار بسیار بیشتر از متولدین دهههای دیگر است.
علت این پدیده نیز، آزمایشات اتمی بسیاری بود که از سال ۱۹۴۵ و با اختراع بمب اتمی آغاز شد، در سال ۱۹۵۰ و با دستیابی شوروی به بمب اتمی، شدت گرفت و البته در سال ۱۹۶۳ و با امضای پیمان منع جزئی آزمایش هستهای (Limited Test Ban Treaty)، به پایان رسید.
محض مثال، تنها در دههی ۱۹۵۰، ایالات متحده ۱۶۶ آزمایش، شوروی ۸۲ آزمایش و انگلستان ۲۱ آزمایش انفجار اتمی انجام دادند. با وقوع صدها انفجار اتمی در این سالها، غلظت ایزوتوپ رادیواکتیو کربن یا همان کربن-۱۴ در جو زمین، به دو برابر حد معمول خود رسید. از آنجایی که کربن، بخش اصلی مولکولهای سازندهی سلولهای بدن موجودات زنده است، این افزایش دو برابری کربن-۱۴ در اتمسفر، خیلی زود اثر خودش را در سلولها و بافتهای همهی موجودات زنده، نشان داد. از بابت همین افزایش رادیوکربن، از این دوره از تاریخ، تحت عنوان پالس بمب یا Bomb Pulse یاد میشود.
پیمان منع جزئی آزمایش هستهای در ابتدا بین سه کشور ایالات متحده، شوروی و انگلستان، به عنوان اولین کشورهای دارندهی سلاحهای هستهای، امضا شد و البته بعدا کشورهای دیگری نیز به این پیمان پیوستند. این پیمان، کشورهای عضو را از انجام آزمایشات هستهای بر روی زمین، در فضای خارج از جو و همچنین در زیر آب، منع میکرد.
این کشورها تنها اجازه داشتند که این آزمایشات را زیر زمین انجام دهند. اما چیزی که راجع به این پیمان که یکی از قویترین و موثرترین پیمانها در این حوزه است، توجه انسان را به خود جلب میکند، نقش فشار افکار عمومی به خصوص مادران، در امضای این پیمان توسط این سه کشور است.
در سالهای پایانی این دوره و در زمان ریاست جمهوری رئیس جمهور فقید ایالات متحده جان اف کندی، نتایج آزمایشات پزشکی منتشر شد که نشان از افزایش غیرطبیعی میزان رادیوکربن در بدن و استخوان نوزادان در ایالات متحده میداد. این نتایج مردم جهان به خصوص مردم آمریکا را شوکه کرد. تجزیه و تحلیل نتایج این آزمایشات که به طور گسترده با همکاری دانشمندان و پزشکان و با حمایت مادران انجام شد، نشان میداد که این موضوع ارتباط مستقیمی با افزایش رادیوکربن در اتمسفر دارد. حالا وقت آن بود که نتایج در اختیار عموم مردم قرار گیرد.
با انتشار نتایج این آزمایشات، اعتراضات در شهرهای مختلف آمریکا گسترش یافت. در یکی از آنها در اول نوامبر ۱۹۶۱، ۵۰ هزار زن به خیابانها آمدند و به انجام آزمایشات اتمی اعتراض کردند که در تصویر زیر، قسمتی از این اعتراضات را میبینید. در نهایت با افزایش آگاهی مردم و افزایش فشار افکار عمومی، در سال ۱۹۶۳، دولت کندی مجبور شد به همراه شوروی و انگلستان، اولین پیمان منع آزمایشات اتمی را امضا کند.
قدرت زنان در برقراری صلح
– اَبا اِباد