اَبا اِباد

The distance of the moon from the earth

خطای شهود

حجم آب با یخ زدن، به جای اینکه کاهش یابد، افزایش می‌یابد.

اگر در یک‌ فضای خلا در سطح زمین، از ارتفاعی یکسان، یک سنگ بزرگ و یک پر را همزمان رها کنید، این دو جسم همزمان به سطح زمین‌ می‌رسند. زمان برای شخصی که با سرعت بالاتر حرکت می‌کند، نسبت به شخصی که با سرعت کمتر حرکت می‌کند، آهسته‌تر می‌گذرد. زمانی که پایه‌ی فلزی یک میز را لمس می‌کنید، حس می‌کنید که پایه‌ی فلزی از تخته‌ی چوبی میز سردتر است، اما درون یک اتاق، تمام اجسام تقریبا دمای یکسانی دارند. اگر ما از بدو تولد در یک نقطه‌ی دورافتاده مثلا در اعماق جنگل‌های آمازون بزرگ شویم و کسی به ما از حرکت سیارات و خورشید و کهکشان‌ها چیزی نگوید، شاید در بهترین حالت تصور کنیم که واقعا خورشید است که به دور زمین می‌چرخد و زمین نیز تخت است. یا اینکه اگر کسی به ما از نظریه‌ی تکامل طبیعی داروین چیزی نگوید، تصور می‌کنیم که ما ناگهان و به صورت خلق الساعه ایجاد شده‌ایم و احتمالا خالقی با یک بشکن، این موجودات پیچیده را آفریده است. در این هنگام، خورشیدگرفتگی و ماه‌گرفتی به چشم ما، بلایایی هستند که در نتیجه‌ی کارهای ما رخ می‌دهد. در هنگام زلزله تصور می‌کنیم که غولی نهفته در زیر پایمان، خشمگین شده است و با لرزش‌هایش می‌خواهد ما را بترساند.

همه‌ی این مثال‌ها یک چیز را به ما می‌گوید: شهود ما قابل اطمینان نیست.

اصلا علت اینکه ما از فلسفه و علم بهره می‌بریم، همین است که شهود ما قابل اطمینان نیست. اما به منظور اینکه در دام شهود اشتباه نیفتیم، فلسفه و علم ما را به ابزارهایی تجهیز می‌کند. انجام آزمایشاتی که نظر ما را تایید یا رد کند، یکی از این روش‌هاست. همچنین نظر ما بایستی توسط دیگرانی که در آن امر تخصص دارند، محک زده شود. از طرف دیگر آزمایشات ما باید به صورت double blind نیز صورت گیرد. بدین معنی که در ابتدا، آزمایش‌گیرنده و آزمایش‌شونده در مورد نتیجه‌ی آزمایش اطلاعی نداشته و انتظار نتیجه‌ی خاصی را نیز نداشته باشند که به هر طریقی بخواهند به سمت آن نتیجه بروند. آزمایش ما همچنین باید توسط دیگران تکرار شود و صحت آن تایید گردد. در نهایت اینکه یک فیلسوف یا دانشمند، بایستی تفکر انتقادی را در خود پرورش دهد. اگر نظریه‌ای دارد، به جای اینکه به هر طریقی سعی در اثباتش داشته باشد، سعی کند نظرات و شهود خود و دیگران را مورد شک و تردید قرار دهد و آن‌ها را رد کند.

در تحقیقات علمی، هدف به حداقل رساندن تاثیر جهت‌گیری شخصی و‌خطاهای شهودی، در یافتن نتایج است.

– ابا اباد
تصویر بالا تصور ما از فاصله‌ی ماه از زمین، تصویر پایین فاصله‌ی واقعی ماه از زمین در نسبت‌های واقعی.

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *