اَبا اِباد

تصویر : تروفیم لیسنکو در حال بازدید از یک مزرعه

علم از تبلیغات پیروی نمی‌کند

علم از تبلیغات پیروی نمی‌کند. هرچقدر کسانی سعی کنند یک ادعای غیرعلمی را به عنوان یک‌ موضوع علمی تبلیغ و‌ ترویج کنند، واقعیت جهان فیزیکی تغییری نمی‌کند. در دهه‌ی ۱۹۲۰ میلادی و پس از فروپاشی امپراتوری روسیه و جنگ‌های داخلی متعاقب آن، کشاورزی در اتحاد جماهیر شوروی، در یک‌ بحران عمیق فرو رفته بود. اقتصادی که پیشتر مبتنی بر داشتن مزارع کشاورزی کوچک بود، حالا به شکلی دستوری میرفت که به اقتصاد صنعتی و کشاورزی مبتنی بر مزارع جمعی تبدیل شود.

قحطی‌های پی در پی و بحران غذا در شوروی، دولت شوروی را برانگیخت تا به دنبال یک راه حل اساسی برای حل بحران غذا بگردد. در همین حال و هوا، یک کشاورز روسی به نام تروفیم دنیسوویچ لیسنکو، شروع به تبلیغ روشی تحت عنوان بهاره سازی یا vernalization نمود. در این روش، بذرهای گونه‌های زمستانه‌ی گندم را قبل از کاشت در دمای انجماد نگهداری و سپس در بهار آن‌ها را کشت می‌کنند و بدین صورت، گونه‌های گندم زمستانه را وادار به تولید محصول در بهار می‌کنند.

در ادامه لیسنکو ادعا کرد که با این کار، بهاره شدن به یک صفت ارثی تبدیل می‌شود و فرزندان یک گیاه بهاره شده، طوری رفتار می‌کنند که گویی بهاره هستند. علیرغم اینکه این روش نسبتا شناخته شده بود، اما تحقیقات علمی نشان می‌داد که این روش، در نهایت تنها تا میزان اندکی، تولید محصول را افزایش می‌دهد. با این وجود، لیسنکو به علم تن نداد و بدون انجام آزمایش ادعا کرد که این روش، تولید محصول را تا ۱۵ درصد افزایش داده است و همچنین تبدیل به یک صفت ارثی آن‌ گونه‌ی گندم شده است.

در این بین، حکومت شوروی که علاقه داشت نشان دهد که دهقانان با هوش و توانایی‌های خود، راه‌حل هایی برای مشکلات ارائه می‌دهند، شروع به تبلیغ ادعای لیسنکو کرد. افراد دیگری نیز شروع به ادعاهای مشابهی کردند که می‌توان با استفاده از تکنیک‌های غیرژنتیکی، صفات اکتسابی را در گیاهان ایجاد کرد. این ایده برخلاف ژنتیک مندلی و همچنین تکامل طبیعی داروینی بود.

از طرف دیگر،

لیسنکو سیاستی را پیاده کرده بود که نشان دهد، علم ژنتیک یک “علم بورژوازی غربی” است.

او آنچنان در این سیاست موفق بود که زمانی که در یک سخنرانی در برابر استالین، ژنتیک‌دانان را مخالف مارکسیسم و لنینیسم خواند، استالین با صدای بلند او را تشویق کرد. با افزایش نفوذ لیسنکو، بسیاری از ژنتیک دانان شوروی، دستگیر و روانه‌ی زندان شدند. کشاورزی شوروی بین سال‌های ۱۹۴۸ تا ۱۹۶۴ به طور کامل، تحت سلطه‌ی ایده‌های غیرعلمی لیسنکو بود و دستگاه پروپاگاندای شوروی نیز از او و ایده‌های اشتباهش، حمایت کامل‌ می‌کرد. اما همانطور که گفته شد، علم از تبلیغات پیروی نمی‌کند.

نتیجه‌ی پیروی از نظریات غیرعلمی لیسنکو، قحطی بزرگ هولودومور در اوکراین و قحطی بزرگ چین تحت حکومت مائو بود که منجر به کشته شدن میلیون‌ها نفر گردید.

– اَبا اِباد

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *