در تابستان سال گذشته، برق مصرفی ایران در اوج مصرف، به بیشترین میزان خود و معادل ۸۰ گیگاوات رسید. البته که من در اینجا قصد ندارم راجع به علل ناترازی‌های انرژی و قطعی مکرر برق در ایران و مشکلات ناشی از آن مطلبی بنویسم و کارشناسان و متخصصان این حوزه بایستی در این باره اظهار نظر کنند. من تنها قصد دارم که این رقم ۸۰ گیگاوات را با چند رقم دیگر در سطح جهانی مقایسه کنم.
در سال ۲۰۲۳، پنج کشوری که نامشان در ادامه می‌آید، بیشترین میزان تولید برق خورشیدی را داشته اند. در صدر این فهرست چین قرار دارد که در سال ۲۰۲۳ توانست ظرفیت تولید برق خورشیدی خود را به ۷۱۰ گیگاوات (۹ برابر کل مصرف ایران) برساند.
در جایگاه بعدی این فهرست، ایالات متحده قرار دارد که توانست به رقم تولید بالای ۲۰۰ گیگاوات (۲/۵ برابر کل مصرف ایران) برسد.
کشور بعدی در این فهرست، بسیار جالب توجه است. کشور آلمان با ظرفیت ۹۰ گیگاوات برق خورشیدی، در جایگاه سوم قرار دارد. کشوری که شما به ندرت در آن می‌توانید خورشید را ببینید، تولید برق خورشیدی آن به اندازه‌ی کل مصرف کشور ماست.
در این فهرست بعد از آلمان، کشور هند با ظرفیت تولید ۸۹ گیگاوات قرار دارد و پنجمین کشور نیز ژاپن است که از انرژی خورشید، به ظرفیت تولید ۸۷ گیگاوات برق خورشیدی برسد.
این در حالی‌ست که ظرفیت تولید برق خورشیدی در کشور ما ایران، با میانگین بسیار بالا و بی‌نظیر ۳۰۰ روز کاملا آفتابی در سال، هنوز به یک گیگاوات هم نرسیده و چیزی حدود ۸۰۰ مگاوات است.
اما چرا توجه کشورهای متعدد تا این حد به مساله‌ی انرژی خورشیدی جلب شده است؟
تولید برق از انرژی خورشید یکی از کم آلاینده‌ترین و سبزترین روش‌های تولید انرژی است. آسیبی که این روش تولید برق بر محیط زیست می‌زند، حتی در مقایسه با سایر روش‌های تجدیدپذیر تولید انرژی نیز بسیار کمتر است. از طرف دیگر، این روش تولید انرژی، یک روش پایدار است و شما هیچوقت نگران نتابیدن نور خورشید یا گران شدن نور آن نیستید. تنها چیزی که شما باید مراقب آن باشید، تمیز نگه داشتن پنل‌های خورشیدی‌ست. پنل‌های خورشیدی مانند توربین‌ها قطعات متحرکی ندارد و از همین بابت، نرخ خرابی آن‌ها بسیار پایین است و معمولا نیز ۵ الی ۱۰ سال کار می‌کنند. از طرف دیگر، شما در مورد پنل‌های خورشیدی نگرانی از بابت ایمنی نیز ندارید. همچنین نحوه‌ی به کارگیری این پنل‌ها به گونه‌ای‌ست که هرکسی می‌تواند چند تا از آن‌ها را روی سقف خانه‌اش قرار دهد و به این شکل، هزینه‌ی مصرف برقش را کاهش دهد. اما شما نمی‌توانید داخل خانه‌تان مثلا یک توربین بادی یا یک توربین گازی نصب کنید و برق موردنیاز خودتان را تامین کنید. حتی افراد می‌توانند با سرمایه گذاری مناسب روی نیروگاه‌های خورشیدی کوچک، برقی تولید کرده و به شبکه بفروشند و به این شکل، علاوه بر کسب سود، در تولید و کارآفرینی شریک باشند. این روش استحصال انرژی همچنین برای صنایع و کمپانی‌ها بسیار مقرون به صرفه است و منجر به کاهش شدید هزینه‌های انرژی آن‌ها می‌شود. در نهایت اینکه تولید و استفاده از انرژی خورشیدی، یکی از بهترین راهکارهای کاهش گازهای گلخانه‌ای و مقابله با تغییرات اقلیمی‌ست. پس اگر ما دغدغه‌ی گرمایش جهانی و تغییرات اقلیمی را داریم، بهتر است هرچه زودتر به سمت تولید برق خورشیدی پیش برویم.
تصویر فوق: بخشی از کارخانجات گروه BMW که با پنل‌های خورشیدی پوشانده شده است. گروه BMW در مجموع حدود ۱۴ مگاوات از برق مصرفی خود را به کمک پنل‌های خورشیدی تامین می‌کند.
– اَبا اِباد