اگر فکر می‌کنید که راکتوری که به سرپرستی انریکو فرمی در سال ۱۹۴۲ در شیکاگو ساخته شد، اولین راکتور هسته‌ای جهان است، باید بگویم اشتباه می‌کنید.
چرا که این راکتور هسته‌ای، اولین راکتور هسته‌ای “ساخته‌ی دست بشر” بر روی کره‌ی زمین است. اما نخستین راکتورهای هسته‌ای روی کره‌ی زمین، مربوط به دو میلیارد سال قبل در منطقه‌ای در غرب آفریقاست.
راکتور طبیعی که در تصویر بالا می‌بینید، یکی از هفده راکتور شکافت هسته‌ای در کشور گابن در غرب آفریقاست که به طور میانگین، توان هرکدام از آن‌ها چیزی حدود صد کیلووات بوده است. شاید بگویید توان صد کیلووات، در مقابل توان چند هزار مگاواتی راکتورهای هسته‌ای امروزی چیزی به حساب نمی‌آید.
اما جذابیت این راکتورهای طبیعی به این است که دو میلیارد سال قبل، به طور خود بخود شروع به تولید انرژی کرده اند و فعالیت آن‌ها، بیش از یک میلیون سال ادامه داشته است. البته این راکتورها بعد از آن خاموش شدند. زمانی که در سال ۱۹۷۲، فرانسوی‌ها در مستعمره‌ی خود یعنی گابن، در حال حفاری برای استخراج اورانیوم بودند تا برای استفاده در راکتورهای خود، به فرانسه منتقل کنند، بقایای این راکتورها را یافتند. زمانی که آن‌ها میزان اورانیوم ۲۳۵ در این معادن را اندازه‌گیری کردند، میزان این ایزوتوپ اورانیوم، به جای ۰/۷۲۰ درصد (هفتصد و بیست هزارم درصد، حتی کمتر از یک درصد)، ۰/۷۱۷ درصد بود. اگرچه این اختلاف سه هزارم درصدی، بسیار ناچیز به نظر می‌رسد، اما بسیار عجیب است. چرا که درصد اورانیوم ۲۳۵ در همه‌ی معادن اورانیوم کره‌ی زمین و حتی معادن اورانیوم سطح ماه و حتی اورانیوم ۲۳۵ موجود در سیارک‌ها، همین غلظت ۰/۷۲۰ درصد است.
از این جهت که اورانیوم ۲۳۵ برای ساخت بمب هسته‌ای به کار می‌رود، مسئولان فرانسوی از دیدن این اختلاف نگران شدند که مبادا کسی آن ۰/۰۰۳ درصد اورانیوم ۲۳۵ را قبلا استخراج کرده است.
اما خیلی زود متوجه شدند که این اختلاف، مربوط به راکتورهای شکافت طبیعی بوده است که فیزیکدانان پیشتر امکان وجود آن‌ها را پیش‌بینی کرده بودند. در واقع این سه هزارم درصد اورانیوم ۲۳۵، همان دو میلیارد سال قبل، در واکنش‌های شکافت هسته‌ای ساخته‌ی دست طبیعت مصرف شده بود. متاسفانه از این هفده راکتور هسته‌ای قدیمی، شانزده تای آن‌ها تا سال ۱۹۹۷، به منظور استخراج اورانیوم، توسط فرانسوی‌ها نابود شد و تلاش دانشمندان، تنها مانع نابودی آخرین راکتور شکافت هسته‌ای طبیعی شد. هنوز برای دانشمندان جای سوال است که چرا در سراسر کره‌ی زمین، تنها در این منطقه راکتورهای شکافت طبیعی یافت شده است.