تصویر فوق مربوط به آسیاب‌های بادی نشتیفان در استان خراسان است. قدمت این آسیاب‌ها به دوره‌ی پیش از هجوم اعراب به ایران بازمی‌گردد. یعنی اجداد ما هزاران سال است که به اهمیت استفاده از انرژی باد پی برده اند. اما حالا حدود یک قرن است که ما توانسته‌ایم از این انرژی نه فقط برای آسیاب کردن گندم بلکه برای تهیه‌ی الکتریسیته استفاده کنیم. این روزها در بسیاری از کشورها می‌توان توربین‌های بادی را در مناطق مختلف مشاهده کرد.
در سال ۲۰۲۳، پنج کشور اول به لحاظ ظرفیت استحصال انرژی بادی به ترتیب چین با ظرفیت ۴۴۱ گیگاوات، آمریکا با ظرفیت ۱۴۸ گیگاوات، آلمان با ظرفیت ۷۰ گیگاوات، هند با ظرفیت ۴۵ گیگاوات و اسپانیا با ظرفیت ۳۱ گیگاوات بوده اند. حالا این اعداد را مقایسه کنید با اوج مصرف برق در ایران در سال گذشته که معادل ۷۶ گیگاوات بوده است. یعنی ظرفیت تولید انرژی بادی در سه کشور نخست، معادل کل مصرف انرژی کشور ما در زمان پیک مصرف بوده است. این در حالیست که ظرفیت استحصال انرژی بادی در ایران، هم‌اکنون معادل ۰/۳ گیگاوات است که اصلا با کشورهای دیگر قابل مقایسه نیست.
اما چرا کشورهای مختلف تا به این اندازه روی انرژی بادی سرمایه گذاری کرده اند؟
بسیاری از افراد به خصوص کسانی که طرفدار سوخت‌های فسیلی هستند (شاید تعجب کنید اما من در میان تحصیلکرده‌ها نیز بسیاری‌‌شان را دیده‌ام که فکر می‌کنند تغییرات اقلیمی ساخته و پرداخته‌ی گروه‌های سیاسی خاص و برای فشار آوردن به کمپانی‌های نفتی‌ست) انرژی بادی و توربین‌های بادی و به صورت کلی انرژی‌های تجدیدپذیر را نوعی نمایش و نوعی سانتیمانتالیسم (sentimentalism یا احساسات گرایی) می‌بینند. اما حداقل دو کشور اول این لیست یعنی چین و آمریکا کشورهایی نیستند که درگیر حرکات نمایشی و احساساتی شوند و واقعا مزایای اقتصادی انرژی بادی آن‌ها را به سمت استفاده از این انرژی در این ابعاد سوق داده است.
یکی از مهم‌ترین مزایای انرژی بادی این است که ما اطلس کاملی از مناطق بادخیز جهان داریم. یعنی دقیقا می‌دانیم کجا باد به اندازه‌ی مناسبی می‌وزد که استحصال انرژی آن ارزش اقتصادی داشته باشد. از طرف دیگر، انرژی بادی برای مناطق دوردست بسیار مقرون به صرفه است. یعنی به جای اینکه با یک شبکه‌ی توزیع پرهزینه برق را به نقاط دوردست برسانیم، می‌توانیم توربین‌های بادی را در آن مناطق نصب کنیم. از طرف دیگر باد رفتار قابل پیش‌بینی دارد. ممکن است یک روز باد کمتری و روز دیگر باد بیشتری در یک منطقه بوزد. اما به طور کلی رفتار باد در یک منطقه طی سالیان مختلف تغییر خاصی نمی‌کند. همچنین پیشرفت تکنولوژی در این حوزه بسیار قابل توجه بوده است.
بازدهی توربین‌های بادی در حال حاضر حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد است که رقم بسیار بالایی‌ست. این توربین‌ها برخلاف روش‌های دیگر تولید انرژی مانند پنل‌های خورشیدی فضای زیادی را اشغال نمی‌کنند. همچنین مشکلات زیست محیطی آن بسیار محدود است که آن نیز در حال حل شدن است. کل آلایندگی این توربین‌ها مربوط به مراحل تولید و نصب آن‌هاست و بعد از آن یک انرژی کاملا پاک است. حتی مسائلی مانند سر و صدای این توربین‌ها نیز در نسل‌های جدید آن‌ها تا حد زیادی برطرف شده است. هزینه‌ی نصب، تعمیر و نگهداری توربین بادی نیز نسبت به سایر روش‌های تولید انرژی بسیار پایین است. حتی زمان نصب این توربین‌ها نیز بسیار پایین و در حد دو الی چهار ماه است. همه‌ی این عوامل در کنار هم نشان می‌دهد که ما نیز باید هرچه زودتر همچون اجدادمان به انرژی باد توجه کنیم.
– ابا اباد