اَبا اِباد

نام نویسنده: aba ebad

پارادوکس ارنفست

پارادوکس ارنفست

آیا یک پارادوکس مفهومی می‌تواند منجر به یک کشف علمی شود؟ بله مثالش هم پارادوکس ارنفست (Ehrenfest Paradox). پارادوکسی که توانست راه رسیدن به نسبیت عام را به اینشتین نشان دهد و این راه، از طریق هندسه ی غیر اقلیدسی ممکن بود. پائول ارنفست، فیزیکدان اتریشی بود که علاقه‌ی زیادی به کارهای اینشتین نیز داشت. …

پارادوکس ارنفست ادامه »

هم ذره هم موج

هم ذره هم موج

آدم وقتی بعضی دستاوردهای بزرگ را در فیزیک می‌بیند، از شدت ساده بودن آن‌ها از خود می‌پرسد، چرا این به فکر من نرسیده بود یا می‌گوید اگر من بودم به فکر من هم می‌رسید. یکی از آن‌ها نظریه‌ی دی بروی است. لوئیس دی بروی (فیزیکدان فرانسوی) در سال ۱۹۲۴، در تز دکترای خودش این سوال …

هم ذره هم موج ادامه »

تصویر : اعضای لیگ عقل و تجربه در "سمپوزیوم فرامرزی"

سمپوزیوم فرامرزی

این تصویر مربوط به “سمپوزیوم فرامرزی” از سری سمپوزیوم‌های اعضای لیگ عقل و تجربه است. من در این سمپوزیوم حضور نداشته ام. از این جمع بیست نفره، تنها هشت نفر یعنی کمتر از پنجاه درصدشان را از نزدیک دیده ام و افتخار ملاقات حضوری با دیگر اعضای لیگ عقل و تجربه را نداشته ام. البته …

سمپوزیوم فرامرزی ادامه »

تصویر : نقاشی معروف "چشم انداز با سقوط ایکاروس" اثر نقاش معروف هلندی پیتر بروگل.

اهمیت دیدن دیگری

در یکی از سمپوزیوم‌های هامبورگ، در میانه‌ی بحث ناگهان یکی از دوستان سوال عجیبی پرسید: “تعریف شما از دیگری چیست؟”. برای چند لحظه سکوت حکم‌فرما شد و کسی پاسخی فی‌البداهه برای این سوال نداشت. اما این سوال، سوال بسیار مهمی‌ست. دیگری برای ما چه معنایی دارد؟ پاسخ به این پرسش، پاسخ به بسیاری از مسائلی‌ست …

اهمیت دیدن دیگری ادامه »

کشف انسولین

کشف انسولین

امروز یک روز سرد پاییزی در سال ۱۹۲۲ است و لئونارد تامپسون، نوجوان ۱۴ ساله، روزهاست که در اثر دیابت در تخت بیمارستان تورنتو خوابیده است و با مرگ دست و پنجه نرم می‌کند. دیابت امانش را بریده و تنها درمانی که پزشکان برای این بیماری سراغ دارند، این است که لئونارد چیزی نخورد تا …

کشف انسولین ادامه »

نظریه‌ی گراف

نظریه‌ی گراف

شما به تازگی صاحب کمپانی متا (مالک فیس بوک و اینستاگرام) شده اید. کمپانی دیگری از شما درخواست داده‌ی خاصی را دارد و درخواست از این قرار است که آن کمپانی می‌خواهد بداند که افراد معمولا چه صفحاتی را دنبال می‌کنند و آن صفحات خودشان چه صفحاتی را دنبال می‌کنند. همچنین می‌خواهد بداند که آیا …

نظریه‌ی گراف ادامه »

آیندگان از چه بابت ما را سرزنش خواهند کرد؟

آیندگان از چه بابت ما را سرزنش خواهند کرد؟

صادق خان هدایت جایی در کتاب فوائد گیاهخواری می‌گوید : “ما چقدر به سادگی نیاکان خودمان خندیدیم، روزی می‌آید که آیندگان به خرافات ما خواهند خندید.” این سخن یا بهتر است بگوییم سوال، از نظر من سوال بسیار عمیقی‌ست که هرکسی بایستی آن را از خودش بپرسد. ما که اکنون گذشتگان را سرزنش می‌کنیم، خودمان …

آیندگان از چه بابت ما را سرزنش خواهند کرد؟ ادامه »

اثر پروانه‌ای

اثر پروانه‌ای

خیلی اوقات تشبیهات علمی برای درک بهتر یک موضوع بوده است. اما این تشبیهات آمده و در دست افراد فاقد تخصص کافی یا اهالی رسانه افتاده است و افراد آن تشبیه را به عنوان امر واقع گرفته اند و پیرامون آن نظریه پردازی کرده اند. گاهی نیز پیش می‌آید که خود فرد متخصص نیز در …

اثر پروانه‌ای ادامه »

شعر نقاش پیر روزگار و تصویر ابا اباد

نقاش پیر روزگار

زندگی گولمان زد خندیدیم گریستیم بیدار شدیم پیر شدیم صورتکی بودیم بر بوم نقاشی نقاش روزگار روزی ما را کشید و دگر روز ما را خواهد برد و باز بومی جدید و باز داستانی جدید تا به کی دوام یابد بازی این انسان‌ها تا به کی دوام یابد این داستان‌ها عجب متناقض است این نقاش …

نقاش پیر روزگار ادامه »

ریاضیات پارادوکس سیمپسون

پارادوکس سیمپسون

در سال ۱۹۷۳، شکایت عجیبی از دانشگاه برکلی کالیفرنیا در دادگاه ایالتی صورت گرفت. شکایت راجع به تبعیض جنسیتی بود که در این دانشگاه، در حال رخ دادن بود. اعداد و ارقام به ظاهر نشان می‌داد که این دانشگاه در ارائه‌ی پذیرش در بخش تحصیلات تکمیلی، یک تبعیض فاحش علیه زنان صورت می‌دهد. بدین صورت …

پارادوکس سیمپسون ادامه »