اَبا اِباد

نام نویسنده: aba ebad

Large Hadron Collider

برخورددهنده‌ی هادرونی بزرگ

اتفاق بزرگ دیگری که در روز‌های اخیر، در دنیای فیزیک رخ داد، آغاز به کار مجدد برخورد دهنده‌ی بزرگ هادرونی LHC، پس از‌ حدود ۴ سال وقفه بود. اما طی این وقفه‌ی طولانی، سیستم‌های قبلی به روزرسانی گردید تا در سری جدید آزمایشات، سطح انرژی از مقدار قبلی ۱۳ به ۱۳/۶ ترا الکترون ولت برسد. …

برخورددهنده‌ی هادرونی بزرگ ادامه »

Lake Urmia

نقش تغییرات اقلیمی در خشک شدن دریاچه‌ی ارومیه

دریاچه‌ی ارومیه که زمانی دومین دریاچه‌ی بزرگ زیاده شور (hypersaline) جهان به شمار می‌رفت، از اواسط دهه‌ی ۱۹۹۰ به این رو، به علل گوناگون در حال خشک شدن است. اما خشک شدن این دریاچه پیامدهای مختلفی از جمله تغییر آب و هوای محلی و در نتیجه تاثیر منفی بر کشاورزی و همچنین معیشت ۶/۵ میلیون …

نقش تغییرات اقلیمی در خشک شدن دریاچه‌ی ارومیه ادامه »

Habel equation and redshift

رابطه‌ی هابل و اثر انتقال به سرخ

اثر داپلر در امواج نوری، خود را به صورت تغییر فرکانس نشان می‌دهد. در صورتی که منبع نور به سمت ما حرکت کند، فرکانس آن به سمت ناحیه‌ی فرابنفش (طول موج‌های کوتاه‌تر و فرکانس بیشتر) جابجا می‌شود که به آن “انتقال به آبی” یا blue shift گفته می‌شود. اما در صورتی که منبع نور از …

رابطه‌ی هابل و اثر انتقال به سرخ ادامه »

Unveiling the first image of James Webb's deep field

آغاز فعالیت تلسکوپ جیمزوب

در روزهای اخیر دو اتفاق بزرگ در دنیای فیزیک رخ داده است. اولین رخداد، آغاز به کار مجدد برخورد دهنده‌ی بزرگ هادرونی LHC پس از وقفه‌ای حدودا ۴ ساله بود. اما چه‌ چیزی در این سری از آزمایشات که به LHC-Run3 شناخته می‌شود، تازه بود؟ اول اینکه انرژی برخورد در این ران به عدد بسیار …

آغاز فعالیت تلسکوپ جیمزوب ادامه »

Summary of my performance

خلاصه‌ی فعالیت‌های من تا بدینجا

امروز ۱۳ جولای سال ۲۰۲۲ میلادی است. چهار ماه قبل و در ۱۳ مارس ۲۰۲۲، فعالیت خود را در حوزه‌ی عامه فهم کردن علوم، با تاکید بر فیزیک آغاز کردم. بعدا و با توجه به اهمیت موضوع تغییرات اقلیمی، سعی کردم پست‌هایی در این حوزه نیز منتشر کنم. هدفم در این مدت نه محبوبیت و …

خلاصه‌ی فعالیت‌های من تا بدینجا ادامه »

Three galaxies observed by the James Webb Space Telescope

اثر داپلر در نور

هنگامی که یک منبع موج صوتی به سمت یک ناظر حرکت می‌کند یا از آن دور می‌شود، فرکانس موج دریافتی توسط ناظر تغییر می‌کند. به این پدیده اثر داپلر گفته می‌شود‌. اما اثر داپلر در فیزیک کلاسیک یک پدیده‌ی نامتقارن یا asymmetrical است. بدین معنا که بین حرکت منبع موج و حرکت ناظر تفاوت قائل …

اثر داپلر در نور ادامه »

doppler-effect-in-classical-physics

اثر داپلر در فیزیک کلاسیک

در صورتی که ما در نسبیت خاص اتساع زمان و انقباض طول را مشاهده می‌کنیم، قاعدتا بایستی اثر آن را در سایر پارامترها و پدیده‌هایی که در فیزیک کلاسیک وجود دارد، نیز بیابیم. ما پیش از این با اثر داپلر کمابیش آشنا شده ایم. پیش از آنکه به اثر داپلر در نسبیت خاص بپردازیم، بهتر …

اثر داپلر در فیزیک کلاسیک ادامه »

honey bee

انقراض گونه‌ها در اثر تغییرات اقلیمی

در کمتر از پنجاه سال گذشته، تنوع گونه‌های زیستی، به طرز هشداردهنده‌ای کاهش یافته است. کافیست به فهرست قرمز گونه‌های در معرض خطر یا فهرست سرخ آی‌یو‌سی‌ان (لینک در ادامه)، مراجعه‌ کنید. در حال حاضر، این لیست نشان می‌دهد که حدود ۴۰۰۰۰ گونه در حال انقراض هستند. تخمین زده می‌شود که به زودی، حدود یک …

انقراض گونه‌ها در اثر تغییرات اقلیمی ادامه »

Name of the work: Phi Phi howls with happiness

علم و محصولات جانبی آن

در مستند زیبای چشمی که می‌شنود، به کارگردانی احمد فاروقی محصول سال ۱۳۴۶، هنگامی که از بهمن محصص، نقاش و مجسمه‌ساز بزرگ معاصر، سوال می‌شود که چه چیزی در کارهای او مطرح است، بهمن محصص چنین پاسخ می‌دهد: ” در کارهای من یک چیز مطرح است، محکومیت وجود. آدم که یک موجود پلی دیمانسیونل بود، …

علم و محصولات جانبی آن ادامه »

How the ATLAS detector works in the LHC Large Hadron Collider

اتساع زمان در پرتوهای کیهانی

میون‌ها Muons ذرات بنیادی مشابه الکترون هستند که بار e- و جرمی بسیار بیشتر از الکترون‌ها دارند. این ذرات با تجزیه‌ی پیون‌های حاصل از برخورد پرتوهای کیهانی با مولکول‌های هوا ایجاد می‌شوند. طول عمر میون‌ها حدود ۲/۲ میکروثانیه (۰/۰۰۰۰۰۲۲ ثانیه) است. سرعت پرتوهای کیهانی چیزی حدود ۴۳ تا ۹۹/۶ درصد سرعت نور است. فرض کنیم …

اتساع زمان در پرتوهای کیهانی ادامه »