اَبا اِباد

تاریخ علم

هیزم خورشید

هیزم خورشید

یکی از دغدغه‌های من در پژوهش‌های علمی‌ام همواره این بوده که ما چه چیزهایی را بدیهی می‌انگاریم، در حالیکه بدیهی نیستند؟ شاید مهم‌ترین رسالت یک پژوهشگر در هر حوزه‌ای این باشد که چیزهایی که همگان بدیهی می‌انگارند، او آن‌ها را بدیهی نانگارد. ما باید همیشه این سوال را از خودمان بپرسیم و بتوانیم پا بر …

هیزم خورشید ادامه »

اهرام مصر و فرمیون‌ها

اهرام مصر و فرمیون‌ها

یک ذهن متوهم می‌تواند هرچیزی را به هرچیزی ربط بدهد. می‌تواند از هر پدیده‌ای، تفسیری دلخواه ارائه دهد. می‌تواند تاریخ را وارونه جلوه دهد و هر برداشت دلخواهی از تاریخ داشته باشد. اما ذهن علمی به اعداد دقت می‌کند، از یک پدیده هر نتیجه‌ای نمی‌گیرد، منطق و روش علمی را در تفسیرش از پدیده‌ها لحاظ …

اهرام مصر و فرمیون‌ها ادامه »

گذشته و آینده ی ایران

گذشته و آینده ی ایران

یک بار شانسی‌ست، دو بار تصادفی‌ست، سه بار اما الگوست. اگر موفقیتی چند بار تکرار شود دیگر نمی‌توان آن را فقط و فقط به شانس و تصادف نسبت داد و حتما حکایت از یک الگو دارد. محض مثال فرض کنید در المپیک بعدی یک ایرانی در مسابقات شنا مدال طلا بگیرد. آیا این لزوما نشان …

گذشته و آینده ی ایران ادامه »

مرگ سیاه یا طاعون سیاه

خرافات به مثابه‌ی مانع بشر

در یک دو راهی گیر کرده و نمی‌داند چکار کند، اما به جای اینکه با چند نفر مشورت کند و از علم و تجربه و دیدگاه‌های متفاوت بهره‌مند شود، با جایی تماس می‌گیرد که برای او سرکتاب باز کنند. به جای اینکه خوب فکر کند و بعد تصمیم درست بگیرد فال حافظ می‌گیرد و زندگی …

خرافات به مثابه‌ی مانع بشر ادامه »

سنگ‌نگاره یا Petroglyph

اخترشناسی و تاریخ

فرض کنید یک نفر همین امروز به مطالعات تاریخی علاقه‌مند شده و می‌خواهد با انجام پژوهش‌های تاریخی، به یک تاریخدان خبره بدل شود. او ابتدا شروع به انجام مطالعات وسیع تاریخی می‌کند و بعد از اینکه تمام منابع موجود را زیر و رو کرد، می‌خواهد به طور واقعی دست به پژوهش‌های تاریخی بزند و از …

اخترشناسی و تاریخ ادامه »

وظیفه‌ی اجتماعی دانشمند

“من بسیار خوشحالم که مرا به اینجا دعوت کردید و این فرصت را به من دادید تا به عنوان یک انسان، به عنوان یک انسان اروپایی خوب و به عنوان یک یهودی، احساس عمیق قدردانی خود را نسبت به شما ابراز کنم. امروز وظیفه‌ی من نیست که رفتار ملتی را قضاوت کنم که سالیان متمادی …

وظیفه‌ی اجتماعی دانشمند ادامه »

تصویر برخورد دهنده‌ی ابررسانا (SSC) یا دزرتون

لزوم مطالعات محض

تاریخ علم به ما نشان می‌دهد که ما نمی‌توانیم همواره فقط و فقط به دنبال کاربرد علم باشیم. کاربرد بسیاری از تحقیقات علمی به خصوص پژوهش‌های بنیادین به هیچ عنوان از ابتدا مشخص نیست و بعدا و با کشف آن پدیده‌ها، مشخص می‌شود که چه کاربردهایی دارد. اهمیت و ارزش تحقیقات علمی در وهله‌ی اول، …

لزوم مطالعات محض ادامه »

رضاشاه پهلوی و ابوالقاسم بختیار در آیین گشایش دانشکده پزشکی دانشگاه تهران

تاسیس دانشگاه تهران

به نظر من درباره‌ی برخی موضوعات نمی‌توان و نباید سربسته صحبت کرد و باید خیلی مستقیم به آن اشاره نمود. یکی از این موضوعات، واقعیت‌های تاریخی‌ست که نباید بر آن‌ها سرپوش گذاشت. یکی از مهم‌ترین مراحل برنامه‌ی مدرنیزاسیون ایران توسط رضاشاه فقید، تاسیس دانشگاه و مشخصا دانشگاه تهران بود که به نظر من و بسیاری …

تاسیس دانشگاه تهران ادامه »

قسمتی از مغز آلبرت اینشتین

مغز اینشتین

تصویر بالا قسمتی از مغز آلبرت اینشتین است که در موزه‌ی ماتر فیلادلفیا نگهداری می‌شود. آلبرت اینشتین یک یهودی زاده بود، اما به گفته‌ی خودش اعتقادی به این دین نداشت. او برخلاف دستورات این دین، وصیت کرد که جسدش بعد از مرگ سوزانده شده و خاکستر آن در طبیعت رها شود و درخواست کرد که …

مغز اینشتین ادامه »

گربه‌ی پژوهشگر

گربه‌ی پژوهشگر

من وقتی می‌شنوم که در ایران، بعضی پژوهشگران (اگر بتوان اسمشان را پژوهشگر گذاشت، چون از نظر من اسم این افراد بیشتر دلال پژوهشی‌ است) برای اینکه تعداد مقالاتشان زیاد شود، به همدیگر نان قرض می‌دهند و هرکسی اسم دوستانش را در قسمت نویسندگان مقاله ردیف می‌کند، یاد این گربه‌ می‌افتم. این گربه داستان خیلی …

گربه‌ی پژوهشگر ادامه »