اَبا اِباد

ریاضیات

احتمال، اساس جهان

احتمال، اساس جهان

ما فرزند احتمالیم، هرچقدر هم پیچیده باشیم، باز هم خروجی قوانین احتمال هستیم. یک بازی منچ را در نظر بگیرید. فکر می‌کنم همه در کودکی یا بزرگسالی منچ بازی کرده اند. قوانین منچ بسیار ساده است. برای ورود یک مهره به زمین، لازم است جفت شیش بیاورید. در ادامه هر بار تاس بریزید، هر عددی …

احتمال، اساس جهان ادامه »

مسائل هزاره

مسائل هزاره

احتمالا شما نیز به خاطر داشته باشید که در روزهای پایانی سال ۹۹، بسیاری از بخش‌های اداری ایران، به چه کنم چه کنم افتاده بودند که وقتی قرن عوض می‌شود و وارد سال ۱۴۰۰ می‌شویم، تکلیف متغیرهایی که برای سال، به صورت دو رقمی تعریف شده اند، چه می‌شود؟ چرا که وقتی مقدار متغیر مربوط …

مسائل هزاره ادامه »

نظریات امکان ناپذیری

نظریات امکان ناپذیری

یک دوست ریاضیدان دارید که برای همه چیز از شما اثبات می‌خواهد. راستش را بخواهید، اگر با ریاضی‌دانان ارتباط داشته باشید، آن‌ها واقعا بعد از مدتی به همچین روحیه‌ای نیز دچار می‌شوند و از همین بابت، بعد از مدتی، در مناسبات اجتماعی چندان موفق عمل نمی‌کنند و خیلی کم نظر می‌دهند. چرا که هر حرفی …

نظریات امکان ناپذیری ادامه »

دیوید هیلبرت، یکی از ریاضی‌دانان بزرگ قرن بیستم

مساله‌ی دهم هیلبرت

این آقایی که می‌بینید که انگار دچار سردرد شده، دیوید هیلبرت، یکی از ریاضی‌دانان بزرگ قرن بیستم است که رد پایش را در جاهای زیادی از ریاضیات و فیزیک می‌توانید مشاهده کنید. این آقای هیلبرت یک روزی در سال ۱۹۰۰ از خواب بلند می‌شود و ۲۳ مساله‌ی ریاضیاتی حل نشده رو می‌کند و می‌گوید ما …

مساله‌ی دهم هیلبرت ادامه »

نظریه‌ی گراف

نظریه‌ی گراف

شما به تازگی صاحب کمپانی متا (مالک فیس بوک و اینستاگرام) شده اید. کمپانی دیگری از شما درخواست داده‌ی خاصی را دارد و درخواست از این قرار است که آن کمپانی می‌خواهد بداند که افراد معمولا چه صفحاتی را دنبال می‌کنند و آن صفحات خودشان چه صفحاتی را دنبال می‌کنند. همچنین می‌خواهد بداند که آیا …

نظریه‌ی گراف ادامه »

اثر پروانه‌ای

اثر پروانه‌ای

خیلی اوقات تشبیهات علمی برای درک بهتر یک موضوع بوده است. اما این تشبیهات آمده و در دست افراد فاقد تخصص کافی یا اهالی رسانه افتاده است و افراد آن تشبیه را به عنوان امر واقع گرفته اند و پیرامون آن نظریه پردازی کرده اند. گاهی نیز پیش می‌آید که خود فرد متخصص نیز در …

اثر پروانه‌ای ادامه »

ریاضیات پارادوکس سیمپسون

پارادوکس سیمپسون

در سال ۱۹۷۳، شکایت عجیبی از دانشگاه برکلی کالیفرنیا در دادگاه ایالتی صورت گرفت. شکایت راجع به تبعیض جنسیتی بود که در این دانشگاه، در حال رخ دادن بود. اعداد و ارقام به ظاهر نشان می‌داد که این دانشگاه در ارائه‌ی پذیرش در بخش تحصیلات تکمیلی، یک تبعیض فاحش علیه زنان صورت می‌دهد. بدین صورت …

پارادوکس سیمپسون ادامه »

نظریه‌ی آشوب

نظریه‌ی آشوب

آیا می‌توان در دل هر بی نظمی، نظمی یافت؟ بسیاری از پدیده‌ها به ظاهر بسیار تصادفی و غیرقابل پیش بینی به نظر می‌رسد. مثلا وقتی یک قطره جوهر را درون آب می‌ریزید، دقیقا نمی‌دانید که ذرات جوهر به چه شکلی پخش می‌شوند. یا زمانی که فوتبالیست‌ها در حال بازی کردن هستند، نمی‌توان پیش‌بینی کرد که …

نظریه‌ی آشوب ادامه »

جستجوی بروت فورس

جستجوی بروت فورس

یک جعبه سیب جلوی شما می‌گذارند و می‌گویند ببینید که در این جعبه چند سیب خراب وجود دارد؟ اولین و ساده‌ترین راهی که پیش رو دارید، این است که تک تک سیب‌های درون جعبه را وارسی کنید و در نهایت بگویید که چند سیب خراب و چند سیب سالم وجود دارد. اگر درون آن جعبه …

جستجوی بروت فورس ادامه »

مساله‌ی فروشنده‌ی دوره گرد

مساله‌ی فروشنده‌ی دوره گرد

فرض کنید که ما پستچی هستیم و به ما ۵۰ نامه داده شده است و قرار است در یک نصف روز، همه‌ی این نامه‌ها را به دست صاحبانشان برسانیم. همه‌ی این نامه‌ها نیز فقط مربوط به یک منطقه است و البته ما یک خودروی پست نیز در اختیار داریم. اگر نامه‌ها را زودتر به دست …

مساله‌ی فروشنده‌ی دوره گرد ادامه »