در یکی از بهترین دانشگاه‌های آلمان، مشغول تحصیل در رشته‌ی حقوق بود. بعد از اینکه در مورد لزوم تلاش همگانی برای پیشرفت ایران، سخن گفتم پرسید من چطور می‌توانم از اینجا، به اصلاح سیستم حقوقی معیوب ایران کمک کنم؟
گفتم تو می‌توانی در این زمینه گفتمان سازی کنی و برای حقوقدانان داخل ایران، از قوانین جدید و مترقی کشورهای پیشرفته و از تاثیراتی که این قوانین در این کشورها داشته است بگویی. می‌توانی علاوه بر حقوقدانان، برای مردم از قوانین کشورهای پیشرفته بگویی و آگاهی عمومی را نسبت به قوانین حقوقی مدرن افزایش دهی. حتی می‌توانی به افراد و شرکت‌هایی که در ایران هستند ولی قصد فعالیت بین المللی دارند در مورد حقوق بین الملل مشاوره بدهی.
چرا دیاسپورا (جوامع دور از وطن) تصور می‌کند که نمی‌تواند به پیشرفت کشور و جامعه‌ای که بدان تعلق دارد کمک کند؟
برایش مثال‌های زیادی زدم. شخصی فعال در حوزه‌ی داروسازی می‌شناسم که مرتبا داروهای پرطرفدار و جدید را به کارخانجات ایران معرفی می‌کند. شخص دیگری که در زمینه‌ی معماری در اروپا فعالیت دارد و برای انتقال تجربیات با شرکت‌های معماری ایران همکاری می‌کند. در همین لینکدین شخصی را می‌شناسم که ساکن عمان است و به بسیاری از افراد برای امر صادرات کمک کرده است. این موضوع حتی در امر فرهنگ نیز قابل انجام است. مالالا یوسف زای، فعال حقوق بشر پاکستانی که مدت‌هاست در انگلستان زندگی می‌کند، سال‌هاست که در زمینه‌ی بهبود وضعیت آموزش زنان و کودکان در پاکستان فعالیت می‌کند و از همین بابت، در سال ۲۰۱۴ و در سن ۱۷ سالگی، جایزه‌ی صلح نوبل را دریافت کرد. جالب اینجاست که عمده‌ی فعالیت‌های او دقیقا در منطقه‌ای تحت عنوان ناحیه‌ی سوات صورت گرفته که به شدت تحت نفوذ طالبان بوده است و از این بابت بسیاری از دختران در این ناحیه، از حضور در مدرسه منع شده اند.
البته این را بایستی اضافه کنم که اگر دیاسپورا می‌خواهد به کشورش و جامعه‌اش خدمت کند، بایستی دو چیز را مدنظر داشته باشد.
در وهله‌ی اول اینکه واقعا پیشرفت را برای مردمش بخواهد و سود و منفعت شخصی را، در مراحل بعدی جستجو کند.
دوم اینکه ارتباطش را با جامعه‌ی خود از دست ندهد. چرا که اگر ارتباطش را با جامعه‌ی مبدا از دست بدهد، دچار یک تقدم و تاخر فرهنگی با جامعه‌ی خود می‌شود. در این حالت یا از چیزهایی صحبت می‌کند که در جامعه‌ی مبدا قبلا حل شده است یا از چیزهایی می‌گوید که اصلا برای آن جامعه موضوعیت ندارد. به خوبی این توصیه‌ی دی‌داد را به یاد دارم که زمانی که قصد داشتم سفر سال گذشته‌ام را به ایران به تاخیر بیندازم به من گفت که تو به عنوان یک اندیشمند دیاسپورا، اگر ارتباطت با جامعه‌ی مبدا را از دست بدهی، تاثیرت را نیز از دست خواهی داد.
تصویر بالا: کتاب مالالا یوسف زای، فعال حقوق بشر پاکستانی ساکن انگستان در دستان یک دختربچه‌ی پاکستانی، نمونه‌ی خوبی از نقش و تاثیر دیاسپورا در توسعه‌ی یک کشور.