اَبا اِباد

اختر فیزیک

چرا آسمان ثابت است؟

چرا آسمان ثابت است؟

من این موضوع را بسیار دوست دارم که افراد به جای صرفا نظر دادن، سوال می‌پرسند. شما حتی اگر می‌خواهید اشتباه بودن نظر یک شخص را نشان دهید، به نظر من بهترین روش همین سوال پرسیدن و به چالش کشیدن آن نظر و ایده است. این روشی بود که سقراط استفاده می‌کرد. او به جای …

چرا آسمان ثابت است؟ ادامه »

صفحه‌ی چرخش زمین به دور خورشید در مقابل صفحه‌ی چرخش خورشید به دور کهکشان راه شیری

شکل مارپیچی کهکشان ما

ما هیچوقت کهکشان خودمان را از بیرون ندیده‌ایم. ما جایی درون یکی از بازوهای مارپیچی کهکشان‌ راه شیری قرار گرفته ایم که بازوی شکارچی-سیگنوس (orion-cygnus) نام دارد. ما تقریبا در وسط بازو قرار گرفته ایم و فاصله مان تا مرکز کهکشان و تا لبه‌ی کهکشان، حدود ۲۵ هزارسال نوری‌ست. یعنی اگر با سرعت نور به …

شکل مارپیچی کهکشان ما ادامه »

ستاره لرزه

ستاره لرزه

در تاریخ ۲۷ دسامبر سال ۲۰۰۴، ورود یک سری امواج پرانرژی به اتمسفر زمین، بیشتر ماهواره‌های موجود در اتمسفر را به مدت یک دهم ثانیه، از کار انداخت. همچنین ارتباطات کشتی‌‌ها و زیردریایی‌ها و حتی ایستگاه‌های رادیویی و تلویزیونی، در اثر این امواج، مختل شد. این حجم زیاد انرژی حتی میدان مغناطیسی زمین را برای …

ستاره لرزه ادامه »

قد ما کوتاه و آسمان بلند است، بیا روی نوک انگشتانمان بایستیم.

چرا تلسکوپ‌ها را در فضا قرار می‌دهیم؟

زمانی که کودک بودیم، وقتی به آرایشگاه می‌رفتیم، آرایشگر یک تکه چوب را روی دسته‌های صندلی می‌گذاشت تا کمی بالا بیاییم و قدمان به آینه برسد و او بتواند راحت‌تر موهایمان را اصلاح کند. حالا اما پیشرفته تر شده و می‌توانند خودشان صندلی را بالا و پایین ببرند. همچون کودک درون یک آرایشگاه که برای …

چرا تلسکوپ‌ها را در فضا قرار می‌دهیم؟ ادامه »

پروژه‌ی لیزا

پروژه‌ی لیزا

وقتی که کوچک‌تر بودیم، یکی از جذاب‌ترین و هیجان انگیزترین زمان‌های سال، همین روزهای نزدیک به عید نوروز بود. کم کم خریدهای عید شروع می‌شد و بوی خوش تعطیلی مدرسه به مشاممان می‌رسید و ما سرخوش از این حال و هوا بودیم. گاهی اوقات هم در تله‌ی خانه‌ تکانی گیر می‌افتادیم و مجبور می‌شدیم با …

پروژه‌ی لیزا ادامه »

تابش هاوکینگ

تابش هاوکینگ

یکی از پیش‌بینی‌های مهم نسبیت عام اینشتین، وجود سیاه‌ چاله ها بود که البته در سال ۲۰۱۹، با ثبت اولین تصویر مستقیم از سیاه چاله ها، وجود این اجرام بسیار اعجاز انگیز کیهان، کاملا اثبات شد. طبق محاسبات، در شعاع خاصی از سیاه چاله که به شعاع شوارتزشیلد (Schwartzchild radius) شناخته می‌شود، هیچ راه فراری …

تابش هاوکینگ ادامه »

تصویر از خوشه‌ی گلوله

اثبات ماده‌ی تاریک با لنز گرانشی

براساس نسبیت عام اینشتین، ما می‌دانیم که اجرام می‌توانند موجب خمیدگی هندسه‌ی فضا-زمان اطراف خود شوند. این خمیدگی فضا-زمان حتی بر مسیر حرکت‌ نور نیز تاثیر می‌گذارد. در این حالت نور به جای اینکه در یک خط راست حرکت کند، یک مسیر خمیده را می‌پیماید. اگر آن جرم بسیار سنگین مثلا جرم حاصل از یک …

اثبات ماده‌ی تاریک با لنز گرانشی ادامه »

تصویر : یک‌ لنز گرانشی ثبت شده توسط تلسکوپ فضایی هابل

لنز گرانشی

از وقتی که یادم می‌آید، مادربزرگ من چشمان بسیار ضعیفی داشت. البته ما او را بی‌بی صدا می‌زدیم و بقیه نیز او را بی‌بی صدا می‌زدند. بی‌بی چند سال قبل فوت شد. او در اثر آب مروارید و آب سیاه، بینایی‌اش را تا حد زیادی از دست داده بود و فقط با یک عینک ته …

لنز گرانشی ادامه »

توزیع دمای تابش زمینه‌ی کیهانی (تصویر بالا)،

کیهان تخت است

امروزه به ندرت می‌توان افرادی را پیدا کرد که تصور کنند زمین تخت است که به این گروه اندک، زمین تخت گرایان گفته می‌شود. اساس تمام ادعاهای این افراد نیز یک توطئه‌ی جهانی برای فریفتن انسان‌هاست. شواهد کروی بودن زمین آنقدر زیاد است که در اینجا نیازی به بررسی آن‌ نداریم و ادعاهای این افراد …

کیهان تخت است ادامه »

Two-Faced Star

ستاره‌ی دورو

اصلا مگر ستاره‌ها نیز دورو می‌شوند؟ یعنی در کیهان ستاره‌ای هست که دورو باشد؟ دورویی در طبیعت برخلاف انسان‌، چیز بسیار عجیبی‌ست. چند ماه قبل در ماه جولای سال ۲۰۲۳، اخترشناسان انستیتو تکنولوژی کالیفرنیا نوع عجیبی از ستاره را برای اولین بار کشف کردند که یک ستاره‌ی دورو یا two faced star است. یک روی …

ستاره‌ی دورو ادامه »