ذهن انسان از پارادوکس بیزار است و گریزان. یا به عبارت دقیق‌تر بگوییم دارای یک ترس نسبت به پارادوکس (Paradoxophobia) است. به همین خاطر ما بین دو امر متناقض “و” را نمی‌پذیریم بلکه “یا” می‌گذاریم. به عنوان مثال اگر کسی بگوید من رنگ نارنجی را دوست دارم و من رنگ نارنجی را دوست ندارم، ما …
دنیای مدرن سعی کرده است که ساختارهایی محدودکننده برای انسان تعریف کند و اجازه ندهد که کسی خارج از آن ساختارها دست به تلاش بزند. این روحیه‌ی کنترل‌گری به بخش‌های گوناگون سرایت کرده و مسیرهایی برای انسان‌ها ترسیم کرده است و به افراد جامعه فشار وارد می‌کند تا از این مسیرها خارج نشوند. یکی از …
لودویگ ویتگنشتاین (Ludwig Wittgenstein) فیلسوف بزرگ اتریشی (و به تعبیری بزرگترین فیلسوف قرن بیستم)، در جوانی علاقه‌ی بسیاری به علوم مهندسی داشت. او از بابت این علاقه، در سال ۱۹۰۸ به منچستر رفت تا در رشته‌ی نوپای هوانوردی هوافضا به تحصیل بپردازد. هنگامی که درگیر یک پروژه‌ی طراحی پروانه‌ی جت بود، به شدت به حل …
نظریات علمی همواره در معرض تغییر هستند. فرآیند تولید دانش از دو بخش اصلی انجام مشاهدات دقیق پدیده‌ها و ارائه‌ی نظریاتی برای تفسیر این مشاهدات تشکیل شده است. تغییر در نظریات علمی اجتناب ناپذیر است، چرا که همواره مشاهدات جدیدی صورت می‌گیرد که نظریات قبلی را به چالش می‌کشد. مهم نیست که یک نظریه‌ی علمی …
معادلات نسبیت خاص، معادلات بسیار ساده‌ای‌ست و اثبات تئوری آن دشواری چندانی ندارد. این معادلات به کمک چند فرض ساده و کمی عملیات ریاضی حاصل می‌شود. هرکس که کمی فیزیک و ریاضیات بداند، ممکن است با دیدن این معادلات تصور کند که اینشتین کار خاصی نکرده و هر شخصی با کمی معلومات فیزیکی و ریاضیاتی …
پیش از اینکه نظریه‌ی زمین مرکزی (Geocentrism) در قرن شانزدهم میلادی توسط نیکلاس کوپرنیک، همه‌چیزدان (Polymath) لهستانی-آلمانی به چالش کشیده شود، بشر تصور می‌کرد که زمین مرکز جهان هستی بوده و تمامی اجرام آسمانی، به دور آن در حال چرخش هستند. این دیدگاه حداقل هزار و پانصد سال، پارادایم غالب جوامع علمی بود. از آنجایی …
فیلیپ لیبرمن، دانشمند آمریکایی در حوزه‌ی علوم شناختی (cognitive science) در کتاب “گونه‌ی غیر قابل پیش‌بینی: آنچه انسان‌ها را غیر قابل پیش‌بینی می‌کند” استدلال می‌کند که مغز آدمی به گونه‌ای تکامل یافته است که ظرفیت ما را برای نوآوری به شدت بالا می‌برد. او با این مقدمه، این ادعا که ما کاملا براساس الگوهای رفتاری …
بزرگترین دستاورد علمی لودویگ ادوارد بولتزمن، فیزیک‌دان اتریشی، توسعه‌ی مکانیک آماری بود. اما کارهای او در زمینه‌ی مکانیک آماری در زمان حیاتش، شدیدا مورد حمله قرار گرفته و اشتباه فهمیده می‌شد. بولتزمن در سال ۱۹۰۶ در ایتالیا، دست به خودکشی زد و درگذشت. اما چند سال پس از مرگ او، توسعه‌ی فیزیک اتمی، درستی ایده‌های …
مدتی قبل در شبکه‌ی اجتماعی لینکدین دیدم که شخصی در حمایت از نظام حاکم بر ایران پستی منتشر کرده و در نهایت به منظور تایید گفته‌هایش، بدین موضوع اشاره کرده بود که استاد فلان دانشگاه یا شاگرد اول فلان مقطع در فلان دانشگاه یا استاد نمونه‌ی فلان سال بوده است. جدا از میزان اعتبار این …
عباس کیارستمی (کارگردان مورد علاقه‌ی من) در فیلم زیبای کپی برابر اصل، موضوع جالبی را مطرح می‌کند، اینکه هر کپی از یک اثر، خود دارای اصالت است و یک اثر جدید به حساب می‌آید. فیلم با سخنرانی نویسند‌ه‌ای به نام جیمز میلر در معرفی کتابش تحت عنوان “رونوشت برابر اصل” آغاز می‌شود. در جایی از …